Sau nhiều thập kỷ ấp ủ, Việt Nam đang chứng kiến một bước đột phá ngoạn mục với dự án khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ – một siêu dự án 2.870 ha do Vingroup đầu tư tại TP Hồ Chí Minh. Dự án này không chỉ mở ra không gian đô thị mới trên biển mà còn áp dụng công nghệ xây dựng hiện đại hàng đầu thế giới, hứa hẹn trở thành biểu tượng phát triển mới của quốc gia. Với tầm nhìn tiên phong và quyết tâm mạnh mẽ, Vingroup đang biến vùng biển Cần Giờ hoang sơ thành một đại đô thị thông minh, xanh và bền vững, góp phần nâng tầm vị thế Việt Nam trên bản đồ đô thị toàn cầu.
Công nghệ lấn biển đột phá
Khu đô thị lấn biển Cần Giờ (tên thương mại Vinhomes Green Paradise) là một siêu dự án có tổng vốn đầu tư khoảng 10 tỷ USD, tọa lạc tại xã Long Hòa và thị trấn Cần Thạnh, huyện Cần Giờ, TP.HCM. Dự án được khởi công vào tháng 4/2025, chia thành 4 phân khu chức năng trên diện tích 2.870 ha. Phân khu A định hướng thành trung tâm du lịch – giải trí, dự kiến thu hút khoảng 6 triệu lượt khách mỗi năm, trong khi phân khu B là khu đô thị trung tâm, đáp ứng nơi ở cho khoảng 75.000 cư dân. Đặc biệt, phân khu C sẽ có một tòa tháp cao 108 tầng (khoảng 550 m) tọa lạc tại mũi Hải Đăng – khi hoàn thành sẽ là tòa nhà lấn biển cao nhất thế giới và cao nhất Việt Nam, lọt vào top 10 tòa nhà cao nhất toàn cầu. Công trình biểu tượng này cùng với tổ hợp du lịch, tài chính, thương mại hiện đại kỳ vọng biến Cần Giờ thành điểm đến tầm cỡ quốc tế, đóng vai trò như “Dubai mới” của Việt Nam về du lịch biển và dịch vụ cao cấp. Vị trí dự án cũng mang tính chiến lược khi chỉ cách trung tâm TP.HCM gần 50 km và gần các tuyến hàng hải quốc tế, hứa hẹn thuận lợi cho phát triển logistics và thương mại biển.
Để hiện thực hóa tham vọng xây dựng đô thị trên biển, Vingroup đã mạnh dạn ứng dụng những công nghệ thi công lấn biển hiện đại hàng đầu thế giới. Nếu như đầu những năm 2000, Dubai từng gây kinh ngạc với quần đảo nhân tạo Palm Jumeirah, thì nay tại Việt Nam, dự án Cần Giờ cũng áp dụng phương pháp lấn biển tân tiến không kém. Vingroup đã tiếp cận bài toán nền móng theo chuẩn quốc tế, hợp tác cùng các chuyên gia nước ngoài nhằm đảm bảo công trình vừa kiên cố lâu dài vừa bảo tồn được hệ sinh thái địa phương.
Điểm nhấn công nghệ tại Cần Giờ là giải pháp phun cát hiện đại kết hợp nguyên tắc cân bằng đào – đắp đặc biệt. Thay vì ồ ạt hút cát từ nơi khác, phần lớn vật liệu san lấp được tận dụng ngay trong phạm vi dự án: cát và vật liệu được nạo vét từ các khu vực mặt nước bên trong khu quy hoạch rồi bơm vào bồi đắp phần đất liền. Cách làm này vừa tối ưu tài nguyên, vừa hạn chế tối đa việc khai thác cát ngoài khơi, qua đó giảm thiểu tác động đến môi trường biển xung quanh trong giai đoạn san lấp. Phương pháp “đào đâu, lấp đó” này từng được áp dụng thành công ở nhiều dự án lấn biển trên thế giới như Palm Jumeirah hay các cảng biển lớn ở châu Á. Tại Cần Giờ, kỹ thuật đã được điều chỉnh phù hợp điều kiện địa chất địa phương nhằm đảm bảo an toàn và ổn định lâu dài cho nền móng. Bên cạnh đó, toàn bộ khu vực công trường được bảo vệ bởi hệ thống đê mềm Geotube – những ống vải địa kỹ thuật khổng lồ chứa đầy cát, được bố trí làm kè giảm sóng và chống xói lở. Giải pháp đê mềm này vừa hiệu quả trong việc triệt tiêu năng lượng sóng biển, chống sạt lở bờ, vừa thân thiện với môi trường biển so với kè bê tông truyền thống. Nhờ áp dụng đồng bộ các công nghệ san lấp thông minh, chỉ sau khoảng nửa năm thi công, dự án đã hoàn tất việc tạo nền cát cho toàn bộ hơn 1.357 ha diện tích lấn biển – một tốc độ “thần tốc” hiếm có, thể hiện năng lực thi công đáng nể của chủ đầu tư.
Một trong những đột phá quan trọng giúp dự án lấn biển Cần Giờ về đích nhanh gấp nhiều lần thông thường nằm ở việc xử lý lớp bùn yếu nền móng bằng công nghệ K-DPM tiên tiến từ Nhật Bản. Đây là công nghệ ổn định bùn bằng hòa trộn khí nén (Kinetic Dry Pneumatic Mixing) do tập đoàn AOMI (Nhật Bản) phát triển, được kỹ sư Akinori Sakamoto – người đạt giải thưởng quốc tế IADC về cải tạo bùn nạo vét – tiên phong nghiên cứu. Công nghệ K-DPM đã được ứng dụng thành công trong nhiều dự án lấn biển tầm cỡ thế giới (cảng sân bay Chubu, sân bay Haneda – Nhật Bản; sân bay Pudong – Trung Quốc; vịnh Marina và sân bay Changi – Singapore; cảng New York – Mỹ…). Lần đầu tiên tại Việt Nam, K-DPM được Vingroup đưa vào Cần Giờ thông qua hợp đồng hợp tác với công ty MCIC Việt Nam – đơn vị nhận chuyển giao độc quyền công nghệ này. Nguyên lý hoạt động của K-DPM rất đặc biệt: bùn nạo vét được trộn đều với xi măng và phụ gia trong đường ống bằng khí nén áp lực cao, biến hỗn hợp bùn thành một khối vật liệu rắn chắc, đồng nhất. Quá trình này diễn ra hoàn toàn khép kín, có thể thực hiện ngay trên sà lan giữa biển hoặc trên bờ, đảm bảo nhanh chóng và chính xác. Kết quả, chỉ sau khoảng 5 giờ xử lý, lớp bùn mềm tại chỗ bắt đầu “hóa cứng” đủ để người và thiết bị có thể di chuyển trên bề mặt; và sau 28 ngày vật liệu đó sẽ đạt độ bền 100%, đáp ứng tiêu chuẩn dùng làm nền móng xây dựng. Về hiệu quả, mỗi trạm K-DPM có công suất ổn định nền đến 1.000 m³ bùn/giờ, xử lý khối lượng bùn hàng chục triệu mét khối trong thời gian ngắn mà vẫn đảm bảo chất lượng đồng đều nhờ hệ thống trộn tự động kiểm soát realtime các thông số.
Công nghệ K-DPM được đánh giá là một “cuộc cách mạng xanh” trong thi công lấn biển, bởi nó giải quyết triệt để bài toán nan giải lâu nay: xử lý bùn nạo vét một cách hiệu quả và không gây hại môi trường. Nếu như trước đây, bùn thải thường phải đem đổ ra biển – vừa gây ô nhiễm, vừa lãng phí tài nguyên và phải tốn thêm cát để lấp đầy chỗ trũng – thì với K-DPM, toàn bộ bùn nạo vét đều được tái sinh tại chỗ thành vật liệu san lấp. Nhờ quy trình khép kín, công nghệ này cũng giảm tới 80% lượng khí thải CO₂ so với cách bơm hút cát truyền thống, đồng thời không phát tán mùi hôi hay nước thải ra môi trường xung quanh. Trên thực tế, chi phí xử lý nền bằng K-DPM cao hơn 5-10 lần so với biện pháp bơm cát thông thường, nhưng Vingroup xác định ưu tiên tiêu chuẩn bền vững, an toàn và trách nhiệm môi trường lên hàng đầu, sẵn sàng chấp nhận chi phí lớn để đổi lấy giá trị lâu dài cho vùng biển Cần Giờ. Đây là minh chứng cho cam kết đưa dự án trở thành siêu đô thị đạt chuẩn “ESG++” – hội tụ các yếu tố Xanh, Thông minh, Sinh thái và Tái sinh ở mức cao nhất.
Bên cạnh việc xử lý vật liệu, dự án Cần Giờ cũng đặc biệt chú trọng đến giải pháp nền móng cho các công trình tương lai. Khảo sát địa chất cho thấy tầng đất yếu ở Cần Giờ dày khoảng 20 m – tương đương hoặc mỏng hơn so với vùng ven sông Sài Gòn (30 m) – và bên dưới ~36-40 m là lớp đất tốt chịu lực. Vì vậy, các công trình thấp tầng tại đây dự kiến sẽ sử dụng cọc ép đóng đến độ sâu ~40 m, còn các cao ốc sẽ dùng cọc khoan nhồi hoặc cọc barrette dài 65-80 m cắm vào lớp đất rất chặt, tương tự kỹ thuật đã triển khai an toàn cho Landmark 81 và các dự án lớn khác ở TP.HCM. Hơn nữa, Vingroup đã mời các chuyên gia của Royal HaskoningDHV (Hà Lan) – tập đoàn hơn 140 năm kinh nghiệm về lấn biển, kiểm soát nước và thích ứng biến đổi khí hậu – tư vấn các giải pháp kiểm soát mực nước và bảo vệ công trình ven biển. Sự tham gia của các “ông lớn” Hà Lan trong lĩnh vực trị thủy giúp dự án thiết kế hệ thống kè bao, thoát nước và chống ngập hiệu quả, đảm bảo đô thị lấn biển có thể chống chịu trước tác động của thiên nhiên trong dài hạn. Trên thực tế, khu vực Cần Giờ vốn là vùng bồi tụ phù sa chứ không phải khu sạt lở, do đó nguy cơ xói lở bờ biển tại đây được đánh giá rất thấp. Dù vậy, chủ đầu tư vẫn cam kết mạnh mẽ về chất lượng công trình: mọi trường hợp lún sụt sẽ được theo dõi, bảo dưỡng và khắc phục định kỳ bằng chi phí của doanh nghiệp, kể cả sau khi bàn giao cho khách hàng. Theo đại diện Vingroup, doanh nghiệp sẵn sàng đưa điều khoản bảo trì vĩnh viễn này vào hợp đồng mua bán như một lời hứa bảo chứng cho sự bền vững của dự án và củng cố niềm tin cho nhà đầu tư.
Lợi ích đa chiều của dự án
Dự án lấn biển Cần Giờ không chỉ lập kỷ lục về quy mô và tốc độ thi công, mà quan trọng hơn, còn mang lại nhiều lợi ích to lớn trên mọi phương diện – từ kinh tế, xã hội đến môi trường và công nghệ.
Thứ nhất, siêu dự án 10 tỷ USD này tạo ra một cực tăng trưởng kinh tế mới ở phía Nam TP.HCM. Với hàng chục nghìn lao động, kỹ sư đang và sẽ tham gia xây dựng, dự án trực tiếp đóng góp vào giải quyết việc làm và thúc đẩy các ngành xây dựng, dịch vụ liên quan. Về lâu dài, khi hoàn thiện, khu đô thị biển Cần Giờ sẽ trở thành trung tâm du lịch – thương mại đẳng cấp quốc tế, thu hút lượng khách khổng lồ. Ước tính đô thị 2.870 ha này có thể đón tới hàng chục triệu lượt du khách mỗi năm, trở thành điểm đến nghỉ dưỡng, giải trí hàng đầu khu vực. Các trung tâm thương mại, tài chính trong dự án (như tòa tháp 108 tầng và khu phố thương mại) sẽ lôi kéo giới đầu tư và doanh nghiệp toàn cầu, biến Cần Giờ thành trung tâm kinh doanh mới cạnh tranh với các đô thị biển trong khu vực. Đặc biệt, việc gần cảng nước sâu quốc tế và các tuyến hàng hải giúp thành phố biển này có cơ hội phát triển logistics, cảng du lịch và dịch vụ hàng hải. Cùng với đó, giá trị bất động sản khu vực dự báo tăng vọt, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách địa phương. Dự án cũng đánh thức tiềm năng của vùng đất Cần Giờ vốn “ngủ quên” bấy lâu, tạo cú hích để địa phương chuyển mình thành đặc khu kinh tế du lịch sôi động.
Thứ hai, khác với lo ngại thường thấy về các dự án lấn biển, Vinhomes Green Paradise được thiết kế theo tiêu chí phát triển bền vững, hài hòa với thiên nhiên. Dự án nằm kế bên khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ (được UNESCO công nhận), do đó chủ đầu tư đặc biệt chú trọng việc bảo tồn hệ sinh thái. Ngay trong quá trình thi công, hàng loạt giải pháp sinh thái đã được triển khai: sử dụng công nghệ tái sinh bùn thải K-DPM để không phải nhấn chìm bùn ra biển; giảm phụ thuộc vào cát tự nhiên để tránh tác động tới lòng biển xa bờ; thi công khép kín giảm bụi, tiếng ồn và khí thải CO₂ ra môi trường xung quanh. Toàn bộ tuyến kè lấn biển dài gần 18 km của dự án áp dụng kiểu đê mềm uốn linh hoạt, thân thiện với hệ sinh thái ven bờ thay vì xây kè bê tông cứng. Bên trong dự án, chủ đầu tư còn kết hợp trồng mới rừng ngập mặn, tạo mảng xanh sinh thái đệm quanh khu đô thị nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và bảo vệ đa dạng sinh học địa phương. Khi hình thành, khu đô thị Cần Giờ sẽ có một môi trường sống trong lành, khí hậu điều hòa nhờ một bên là biển, một bên là rừng ngập mặn – nhiệt độ luôn mát hơn trung tâm TP.HCM khoảng 2°C. Các hồ cảnh quan lớn (như Paradise Lagoon rộng 800 ha được hình thành từ quá trình nạo vét cát) sẽ góp phần cải thiện vi khí hậu và tạo môi trường sống cho các loài thủy sinh. Có thể nói, dự án này cho thấy mô hình đô thị biển sinh thái kiểu mới, nơi phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ môi trường và tái tạo tự nhiên.
Thứ ba, ở khía cạnh đô thị, đại dự án Cần Giờ mở ra hướng phát triển chiến lược ra biển cho TP.HCM trong thế kỷ 21. Thay vì mở rộng nội đô chật chội, thành phố có thêm một không gian 2.870 ha hiện đại để giãn dân và phát triển. Dự kiến, khi hoàn thiện, khu đô thị này sẽ là nơi sinh sống của khoảng 230.000 người, góp phần giải tỏa áp lực dân số cho trung tâm Sài Gòn. Quy hoạch của Vinhomes Green Paradise bao gồm đầy đủ các tiện ích đô thị cao cấp: khu nhà ở, trường học, bệnh viện, trung tâm mua sắm, khu vui chơi giải trí, sân golf, nhà hát, bến du thuyền… Tất cả tạo nên một thành phố thông minh, tiện nghi và đáng sống ngay bên bờ biển. Song song với dự án, Vingroup và chính quyền cũng thúc đẩy các công trình hạ tầng kết nối quan trọng. Đáng chú ý, chủ đầu tư đã đề xuất xây dựng tuyến đường vượt biển nối Cần Giờ với Bà Rịa – Vũng Tàu và cả tuyến đường sắt cao tốc từ Phú Mỹ Hưng (Quận 7) xuống Cần Giờ. Nếu được triển khai, các dự án tỷ USD này sẽ rút ngắn thời gian di chuyển, biến Cần Giờ thành một “mũi nhọn” dễ dàng tiếp cận, tạo thành chuỗi đô thị biển liên hoàn từ TP.HCM tới Vũng Tàu. Về mặt kiến trúc cảnh quan, sự xuất hiện của tòa tháp 108 tầng và skyline hiện đại tại Cần Giờ sẽ thay đổi hoàn toàn diện mạo vùng ven biển Nam Sài Gòn. Siêu đô thị này được kỳ vọng trở thành biểu tượng đô thị biển mới của TP.HCM – tương tự cách mà Thủ Thiêm hay Phú Mỹ Hưng đã từng là biểu tượng mở rộng thành phố về phía sông trước đây. Giới chuyên môn nhận định Cần Giờ có vị thế độc đáo “lưng tựa rừng, mặt hướng biển” hiếm nơi nào có được, hứa hẹn sẽ phát triển thành một đô thị nghỉ dưỡng – sinh thái kiểu mẫu, đem lại trải nghiệm sống và du lịch khác biệt ngay trong lòng đô thị Việt Nam.
Thứ tư, dự án Cần Giờ đánh dấu bước tiến lớn của Việt Nam trong việc làm chủ những công nghệ xây dựng tiên phong trên thế giới. Việc triển khai thành công K-DPM và các giải pháp lấn biển hiện đại đã khẳng định năng lực kỹ thuật của người Việt sánh ngang với các cường quốc trong lĩnh vực xây dựng trên biển. Chỉ trong nửa năm, các kỹ sư và công nhân Việt Nam cùng đối tác quốc tế đã tạo nên một khối lượng công việc khổng lồ với tốc độ “kỷ lục thế giới” – điều mà trước đây ít ai dám nghĩ tới. Thành công này không chỉ giúp tiết kiệm nhiều năm thi công so với cách truyền thống, mà còn tạo tiền đề quý báu về chuyển giao công nghệ. Những doanh nghiệp Việt như MCIC đã nắm trong tay bí quyết công nghệ K-DPM tiên tiến, mở ra khả năng áp dụng cho các dự án khác trong tương lai. Đồng thời, Vingroup đã chứng minh tư duy dám nghĩ dám làm, dám đầu tư lớn cho đổi mới sáng tạo thay vì chọn lối đi an toàn. Siêu dự án Cần Giờ được ví như một “phòng thí nghiệm” thực tiễn về đô thị thông minh, năng lượng xanh và kinh tế tuần hoàn. Những kinh nghiệm và sáng kiến rút ra từ đây sẽ rất quý báu cho việc hoạch định các dự án lấn biển, chống nước biển dâng tại các đô thị ven biển khác của Việt Nam. Có thể nói, Cần Giờ sẽ trở thành hình mẫu cho chuỗi đô thị biển thế hệ mới – nơi tích hợp tinh hoa công nghệ và ý tưởng quy hoạch đột phá, đưa Việt Nam tiến gần hơn tới mục tiêu bắt kịp và dẫn đầu xu thế đô thị hóa bền vững của thế giới.
Biểu tượng của khát vọng Việt Nam
Dự án lấn biển Cần Giờ bằng công nghệ mới của Vingroup đã cho thấy khát vọng và tầm nhìn vượt trội trong phát triển đất nước. Không chỉ là một khu đô thị du lịch đơn thuần, Vinhomes Green Paradise Cần Giờ còn tượng trưng cho ý chí vươn lên, không ngại nghĩ lớn, làm lớn của Việt Nam trong thế kỷ 21. Từ bài học về việc mở rộng không gian đô thị trên biển, chúng ta nhận ra rằng Việt Nam rất cần những ý tưởng sáng tạo táo bạo và công nghệ đột phá như vậy để bứt phá vươn lên. Với đường bờ biển trải dài hơn 3.000 km, việc hình thành chuỗi đô thị biển hiện đại không chỉ khả thi mà còn hứa hẹn đem lại vị thế mới cho đất nước. Cần Giờ chỉ là bước khởi đầu – một biểu tượng của năng lực phát triển vượt trội – khẳng định rằng nếu có tầm nhìn và quyết tâm, Việt Nam hoàn toàn có thể tạo nên những công trình tầm cỡ, sánh vai và thậm chí dẫn dắt thế giới. Đã đến lúc từ bỏ tư duy an phận, thay vào đó chúng ta dũng cảm nghĩ khác và làm khác, để kiến tạo nên những kỳ tích phát triển mới. Vinhomes Cần Giờ chính là minh chứng sống động nhất: biến điều tưởng như không thể thành hiện thực, mở ra kỷ nguyên mới cho đô thị biển Việt Nam – thịnh vượng, bền vững và đầy tự hào.■
BÌNH MINH
