Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30/7 bất ngờ tuyên bố sẵn sàng gặp Tổng thống Iran Hassan Rouhani “bất cứ khi nào họ muốn”, mà không đưa ra bất kỳ một điều kiện nào.
Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Iran Hassan Rouhani.”Nếu họ muốn gặp, tôi sẽ gặp. Bất cứ khi nào họ muốn”, hãng tin CNBC dẫn lời ông Trump.
Tuyên bố này được người đứng đầu Nhà Trắng đưa ra trong bối cảnh căng thẳng leo thang mạnh giữa Washington với Tehran. Cách đây mới chỉ 1 tuần, ông Trump còn đăng lên mạng xã hội Twitter một dòng trạng thái toàn bằng chữ in hoa cảnh báo ông Rouhani “đừng bao giờ đe dọa nước Mỹ thêm lần nữa, nếu không sẽ phải chịu hậu quả chưa từng thấy trong lịch sử”.
Ngày thứ Hai, ông Trump nói rằng một cuộc gặp giữa ông với ông Rouhani sẽ “tốt cho nước Mỹ, tốt cho họ, và cho toàn thế giới”.
Hiện chưa rõ Iran có chấp nhận đề xuất gặp mà ông Trump đưa ra hay không, nhất là sau những đe dọa từ phía Tổng thống Mỹ thời gian qua. Trong tháng 7 này, chánh thư ký của ông Rouhani là ông Mahmoud Vaezi, nói rằng ông Trump đã 8 lần đề nghị gặp ông Rouhani nhưng lần nào cũng bị từ chối – theo truyền thông nhà nước Iran.
Hồi tháng 5, ông Trump rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015, sau khi Mỹ không tập hợp đủ sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế cho những biện pháp cứng rắn hơn đối với Tehran. Liên minh châu Âu (EU) hiện đang tìm cách cứu thỏa thuận này sau khi Mỹ rút lui. Đây là thỏa thuận nhằm hạn chế chương trình hạt nhân Iran, đổi lấy việc Tehran được phương Tây dỡ trừng phạt.
“Nếu chúng tôi có thể đi đến một giải pháp có ý nghĩa nào đó, thay vì sự tốn giấy như những thỏa thuận trước đây, thì chắc chắn là tôi sẵn sàng gặp họ”, ông Trump nói về Iran.
Cùng với việc rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, chính quyền ông Trump chuẩn bị tái áp trừng phạt kinh tế lên nước này. Washington hiện đang gây sức ép đòi các quốc gia khác ngừng nhập khẩu dầu từ Iran, nước sản xuất dầu lửa lớn thứ năm thế giới, trước ngày 4/11.
“Tối hậu thư” của Mỹ về đòi các nước ngừng nhập dầu Iran hoặc chịu sự trừng phạt của Mỹ đã thổi bùng căng thẳng trong mấy tuần gần đây. Đáp trả Mỹ, Iran đe dọa sẽ chặn hoạt động vận chuyển dầu lửa qua eo biển chiến lược Hormuz. Đồng minh của Iran là quân nổi dậy Houthi ở Yemen tuần trước đã tấn công hai tàu chở dầu của Saudi Arabia đi qua một eo biển quan trọng khác trên biển Đỏ, dẫn tới việc Saudi Arabia tuyên bố tạm ngừng vận chuyển dầu qua tuyến này.
Ông Trump ngày 30/7 nhấn mạnh những lợi ích lớn về một cuộc gặp giữa ông với Tổng thống Iran. “Hãy gặp người khác để trao đổi, nhất là khi bạn nói về chiến tranh, chết chóc và đói khát. Chẳng có gì sai khi gặp nhau cả”, ông nói.
Ông Trump cũng lấy ví dụ về các cuộc gặp của ông với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un và Tổng thống Nga Vladimir Putin như ví dụ về sự thành công của các cuộc đàm phán song phương.
“Các bạn biết đấy, với Chủ tịch Kim, chúng ta đã không chứng kiến thêm vụ phóng tên lửa nào nữa trong 9 tháng, công dân Mỹ bị Triều Tiên giam giữ đã được phóng thích, và nhiều điều tích cực khác đã diễn ra”, ông Trump nói, đồng thời khẳng định cuộc gặp giữa ông với ông Putin là “một cuộc gặp tuyệt vời cho tương lai”.
Trong khi đó, trong một bài báo vào tháng 7 này, ông Vaezi cảnh báo rằng không nên có sự so sánh giữa Triều Tiên với Iran. “Đặc trưng của Iran và nhân dân Iran là chúng tôi không khuất phục trước sức ép”, bài báo có đoạn viết.
AN HUY
