Sau khi kết thúc vòng một cuộc bầu cử Tổng thống, hiện danh hài Vladimir Zelensky, người chưa từng có kinh nghiệm trên chính trường, lại đang chiếm thế thượng phong trong cuộc đua dành vị trí lãnh đạo Ukraine, bỏ xa gần gấp đôi Tổng thống đương nhiệm Petro Poroshenko.
Câu chuyện trên phim trở thành sự thật ngoài đời ?
Ngày 31-3, người dân Ukraine trên toàn quốc đã xuống đường để bỏ phiếu bầu Tổng thống nhiệm kỳ mới. Tính đến 20h (giờ địa phương) ngày 1-4, Uỷ ban bầu cử Trung ương Ukraine đã kiểm được hơn 90% số phiếu bầu.
Ông Zelensky học luật tại Đại học Kinh tế Quốc gia Kiev nhưng không hoạt động trong lĩnh vực pháp lý. Ông bắt đầu diễn hài từ năm 17 tuổi, sau khi thắng giải ở một cuộc thi tìm kiếm tài năng địa phương. Kể từ đó, ông xuất hiện trong các chương trình hài kịch trên truyền hình.
Ông cũng tham gia diễn xuất trong nhiều bộ phim, trong đó nổi tiếng nhất là vai diễn trong chương trình hài kịch chính trị trên truyền hình mang tên “Người phục vụ nhân dân”.
Trong chương trình, ông thủ vai một thầy giáo nghèo nhưng trung thực và sau đó tình cờ trở thành Tổng thống sau khi một video lan truyền rộng rãi trên mạng về nỗ lực của ông nhằm chiến đấu với nạn tham nhũng trong chính phủ Ukraine. Hiện những người ủng hộ ông đang mong đợi rằng câu chuyện trên truyền hình có thể biến thành sự thật ở ngoài đời thực.
Mặc dù không tham gia chính trường trước khi tuyên bố tranh cử vào cuối năm 2018, cộng thêm cương lĩnh chính trị của ông không có gì nổi bật, nhưng tỷ lệ ủng hộ danh hài Zelensky vẫn cao hơn hẳn so với các ứng viên khác.
Xoay quanh vấn đề này, nhiều nhà phân tích cho rằng, chính việc đại diện cho một hình mẫu nhân vật lý tưởng mà nền chính trị Ukraine đang thiếu, cùng với sự thất vọng sâu sắc từ phía người dân đối với các chính trị gia truyền thống, với các chương trình và những lời hứa không được thực hiện của họ, đã khiến các cử tri đã hướng tới những “luồng gió mới”, cụ thể là ông Zelensky.
“Sự mệt mỏi và thiếu niềm tin đối với tất cả tầng lớp chính trị gia chuyên nghiệp đã dẫn tới việc người dân Ukraine muốn trừng phạt họ, và tên của sự trừng phạt này là Zelensky”, Dmytro Razumkov – phát ngôn viên chiến dịch tranh cử của ông Zelensky nói.
Ông Dmytro Razumkov, trợ lý chính trị của ứng viên Tổng thống Zelensky, nói với tờ Al Jazeera rằng, nếu giành chiến thắng trong vòng bỏ phiếu thứ hai, ông Zelensky sẽ tiếp tục giữ vững Hiệp định Minsk, một hiệp định được các nhà lãnh đạo Nga, Đức, Pháp và Ukraine kí kết nhằm đảm bảo ngừng bắn toàn diện giữa phe đối lập và quân đội chính phủ Ukraine tại khu vực miền Đông nước này.
Nếu danh hài Zelensky thắng cử, Ukraine sẽ tiếp tục nỗ lực tham gia Liên minh châu Âu và NATO, song sẽ có một cuộc trưng cầu ý dân về các vấn đề này, ông Razumkov cho biết.
Cơ hội nào cho ông Poroshenko?
Với việc không có được kết quả khả quan sau cuộc bầu cử vòng một, ông Poroshenko thừa nhận đã đánh mất niềm tin từ phía các cử tri trẻ, những người đang cảm thấy mệt mỏi vì tốc độ thay đổi chậm chạp và những tai ương kinh tế tiếp diễn dành cho mình.
Nhưng Tổng thống Poroshenko tuyên bố rằng, thời gian “để đùa” đã kết thúc và Ukraine cần một nhà lãnh đạo có thể đối mặt với các vấn đề kinh tế, xã hội, và quan trọng hơn là giải quyết xung đột với Nga.
Trong chiến dịch tái đắc cử lần này, Tổng thống Poroshenko nhấn mạnh vào khía cạnh an ninh, với tuyên bố nếu thắng cử, ông sẽ tiếp tục chống lại “nguy cơ từ Nga”, giành lại bán đảo Crimea và chấm dứt cuộc xung đột bế tắc giữa quân đội Ukraine và phe ly khai được Nga hậu thuẫn ở miền Đông.
4 năm kể từ khi nắm giữ cương vị Tổng thống vào năm 2014 với cam kết mang đến sự thay đổi cho Ukraine, trong đó có việc sớm kết thúc chiến tranh, theo dõi sát sao giới tài phiệt và đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng, Tổng thống đương nhiệm Poroshenko đã phải xin lỗi người dân vì đưa ra quyết định vội vàng và thiếu cân nhắc về kết thúc chiến tranh.
Bên cạnh đó, các nỗ lực chống tham nhũng của ông cũng chưa thành công. Những trở ngại này khiến con đường tái đắc cử của tổng thống của ông trở nên vô cùng khó khăn và trắc trở. Tuy vậy, ông Oleg Medvedev, đại diện trụ sở tranh cử của Tổng thống Poroshenko lạc quan cho biết, vị tổng thống đương nhiệm sẽ có số lượng phiếu bầu lớn hơn trong vòng bỏ phiếu thứ hai của cuộc bầu cử so với diễn viên hài Vladimir Zelensky.
“Tất nhiên, tôi không nghĩ rằng kết quả của ông Zelensky sẽ thấp hơn ở vòng thứ hai. Nhưng hiện nay ông Poroshenko có nhiều nguồn dự trữ để thu được đủ số phiếu cần thiết hơn so với ông Zelensky”, hãng thông tấn “Ukrinform” dẫn lời ông Medvedev cho biết.
Tại Nga, Dmitri S. Peskov, phát ngôn viên của Tổng thống Vladimir Putin từ chối bình luận về kết quả bỏ phiếu vòng một. “Mối quan tâm chính của Nga là chứng kiến hành động của ứng cử viên chiến thắng trong việc nỗ lực giải quyết dần dần cuộc xung đột ở Donbass”, ông Peskov nói.
Hồ Thiên (CAND)
