Do xuất khẩu chủ yếu là sang Mỹ và Trung Quốc, Việt Nam đang tìm cách cách ly khỏi cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Các nhà phân tích đang kêu gọi các biện pháp giảm giá tiền đồng để tăng sự giám sát của các sản phẩm để chống lại lũ lụt hàng hóa Trung Quốc dự đoán. Trung tâm Thông tin và Dự báo Kinh tế – Xã hội Quốc gia – thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư – đã đệ trình một báo cáo cho Bộ về tác động tiềm tàng của cuộc chiến thương mại và cách chính quyền nên chuẩn bị để bảo vệ nền kinh tế.
“Nếu Mỹ và Trung Quốc leo thang căng thẳng với động thái đáp trả qua lại, nó có thể làm giảm xuất khẩu và đầu tư nước ngoài của chúng tôi và làm tổn thương sản xuất trong nước”, ông Lương Văn Khôi , Phó Tổng giám đốc Trung tâm Thông tin và Dự báo kinh tế-xã hội quốc gia, cho biết trong một cuộc phỏng vấn.
Sự phụ thuộc của Việt Nam vào xuất khẩu và đầu tư trực tiếp nước ngoài để tạo ra lực đẩy cho tăng trưởng đất nước dễ bị tổn thương trước cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và các đối tác thương mại của mình như Trung Quốc và Liên minh châu Âu. Nền kinh tế, giống như các quốc gia đang phát triển khác, cũng đang bị đe dọa bởi sự biến động về tài chính với tiền tệ và chứng khoán suy yếu trong khi lạm phát đang tăng.
Eugenia Victorino, một nhà kinh tế ANZ tại Singapore, cho biết: “Thật ngây thơ khi nghĩ rằng Việt Nam sẽ không bị tổn thương trước cuộc chiến thương mại toàn cầu. Việt Nam được tích hợp tốt vào các chuỗi cung ứng toàn cầu. Chính phủ cần phải điều chỉnh thật cẩn thận việc các chính sách bên ngoài và trong nước của mình để bù đắp những rủi ro này”.
Ngân hàng Nhà nước nên xem xét giảm giá tiền đồng so với USD để tăng sức cạnh tranh của các sản phẩm Việt Nam, Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách Việt Nam cho biết. Tiền đồng đã mất hơn 1% trong năm nay và đang giao dịch ở mức thấp, vẫn hoạt động tốt hơn hầu hết các đồng tiền châu Á.
Ông Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế cấp cao của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, cho biết: “Phá giá đồng có thể giúp xuất khẩu, nhưng cũng sẽ làm tăng lạm phát và tăng chi phí nhập khẩu nguyên liệu cho sản xuất trong nước, do đó chúng tôi phải rất thận trọng. Tiền Đồng giảm giá 2% cho toàn bộ 2018 sẽ phù hợp.” Tiền đồng dao động mức 23.045 đồng/USD lúc 9:30 sáng ở Hà Nội, theo số liệu của Bloomberg.
Với việc Mỹ đe dọa thêm thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc, Việt Nam lo ngại rằng các sản phẩm của Trung Quốc như hàng may mặc, da và đồ nội thất sẽ làm ngập thị trường địa phương. Bộ thương mại đang làm việc để ngăn chặn một tình huống như vậy, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh cho biết trong tháng này. Việt Nam đã nhập khẩu 57 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc vào năm ngoái.
Các bộ cần phối hợp với nhau để đưa ra các biện pháp phi thuế quan để hạn chế dòng sản phẩm Trung Quốc, hai chuyên gia đề xuất. Các nhà chức trách cần tăng cường kiểm tra chất lượng tại các trạm kiểm soát biên giới và tăng yêu cầu về chất lượng, họ nói.
Giảm chi phí cho các nhà xuất khẩu và nhà sản xuất bằng cách cắt giảm số lượng giấy phép và giấy phép, cũng như giúp họ tìm kiếm thị trường mới cũng sẽ giúp ích. Đây là góp ý của ông Nguyễn Ánh Dương, trưởng bộ phận chính sách kinh tế vĩ mô tại Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, nhận định.
Xuất khẩu, bằng 102% tổng sản phẩm quốc nội năm 2017, đang chững lại. Tuy nhiên, xuất khẩu thực tế đã tăng 16% trong nửa đầu năm 2018 so năm trước, vượt trội so với Singapore và Philippines.
Việt Nam trở thành một trung tâm sản xuất và vận chuyển lớn của Samsung, chiếm khoảng 1/4 trong tổng kim ngạch xuất khẩu 227 tỷ USD của đất nước vào năm ngoái. Việt Nam cần duy trì xuất khẩu để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, khi mà GDP quý II đã giảm xuống còn 6,8%. Chính phủ đã dự báo tăng trưởng sẽ tiếp tục chậm lại trong nửa cuối năm nay.
