Kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XV (22/5 – 23/6/2023) vừa diễn ra thành công sau 22 ngày làm việc khẩn trương, sôi nổi và đầy nhiệt huyết của các vị đại biểu. Đây được đánh giá là kỳ họp có khối lượng công việc rất lớn với nhiều nội dung quan trọng, đi thẳng vào những vấn đề của đất nước. Cụ thể, ở tuần họp đầu tiên, Quốc hội đã nghe tường trình, báo cáo, thảo luận và thông qua một số nghị quyết về công tác lập pháp, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội và ngân sách nhà nước, hoạt động giám sát tối cao và công tác nhân sự. Sang đến tuần làm việc thứ hai, không khí hội trường trở nên sôi động hơn khi các đại biểu trực tiếp tham gia đóng góp ý kiến tại các phiên thảo luận về báo cáo tình hình kinh tế xã hội cuối năm 2022 – nửa đầu năm 2023; kết quả giám sát chuyên đề về việc huy động, quản lý và sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng, chống dịch Covid-19 và việc thực hiện chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng; thực hành tiết kiệm chống lãng phí. Từ ngày 6 đến ngày 8/6, Quốc hội tiến hành chất vấn bốn nhóm vấn đề, gồm: lao động, thương binh và xã hội, dân tộc, khoa học và công nghệ, giao thông vận tải.
Các phiên họp diễn ra với tinh thần dân chủ, cởi mở; các vị đại biểu thẳng thắn trình bày quan điểm của mình trước những vấn đề quan trọng của đất nước, nhìn trực diện vào những khuyết điểm, yếu kém còn tồn tại ở nhiều lĩnh vực. Nổi bật trong số đó là những thảo luận, kiến nghị về việc điều chỉnh thể chế, tối ưu hoá cách vận hành bộ máy quản trị nhà nước nhằm đẩy lùi lối “tư duy nhiệm kì” hay cán bộ sợ sai, sợ kỷ luật, không dám làm việc hay ra quyết định.
1. Có thể điểm lại một số vấn đề trọng tâm đã được các đại biểu tập trung thảo luận, đóng góp ý kiến tại Kỳ họp thứ năm vừa qua như sau:
Tình hình kinh tế xã hội quý I, năm 2023
Nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình kinh tế đất nước những tháng đầu năm 2023. Tăng trưởng kinh tế quý I chỉ ước đạt 3,32% so với cùng kỳ năm trước; trong đó có nhiều tỉnh, thành phố lớn đang tăng trưởng ở mức âm. Số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng hơn 25%; kèm theo đó là số lao động mất việc làm trong quý I/2023 tăng 39.000 người so với quý I/2022. Các Đại biểu nhận định rằng đây là tình trạng chung của toàn bộ nền kinh tế thế giới, dưới tác động của bệnh dịch và cuộc chiến tranh Nga – Ukraine kéo dài hơn một năm, gây ra cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu, làm đứt gãy chuỗi cung ứng, mất cân bằng cung – cầu… Bối cảnh ấy ảnh hưởng rất lớn đến nền kinh tế nước ta, đặc biệt là trên lĩnh vực xuất nhập khẩu. Các yếu tố này kết hợp với những vấn đề nội tại đã tạo nên một gam màu ảm đạm cho bức tranh kinh tế đất nước những tháng đầu năm. Nhiều đại biểu đã bày tỏ quan ngại trước những số liệu thống kê mới nhất, bao gồm: tăng trưởng kinh tế quý I chỉ ước đạt 3,32% so với cùng kỳ năm trước, với nhiều tỉnh, thành phố lớn đang tăng trưởng ở mức độ âm; số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường tăng hơn 25%; số lao động mất việc làm trong quý 1/2023 tăng 39.000 người so với quý I/2022.
Rất nhiều giải pháp vực dậy nền kinh tế đã được đưa ra, song các đại biểu đều đồng tình rằng, giải pháp tối ưu, cấp bách nhất là phải gỡ được nút thắt trong tâm lý lo ngại, e sợ sai phạm, không dám làm, dẫn đến ngừng triển khai, thi công các dự án quan trọng. Nếu không gỡ bỏ tâm lý e dè này thì nền kinh tế năm nay sẽ rất chậm hồi phục, đặc biệt là ở lĩnh vực đầu tư công. Trong bối cảnh khó khăn hiện nay, tất cả các giải pháp đưa ra chỉ thực sự trở thành hiện thực khi yếu tố nhân lực được cải thiện, khi con người dám nghĩ, dám làm để tạo ra những đột phá mới thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng.
Năng lượng điện và môi trường
Tính đến thời điểm hiện tại, các số liệu và báo cáo vẫn cho thấy nước ta đang ở trong tình trạng thiếu điện, phải phụ thuộc vào nguồn cung từ nước ngoài. Đại biểu Đinh Ngọc Minh, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế (đoàn Cà Mau) cho rằng, người dân rất bức xúc khi nguồn điện mặt trời, điện gió lên tới 4.600 MW đến nay vẫn chưa được hòa lưới do những bất cập về mặt thủ tục, khiến nước ta phải đi mua điện của Lào, Trung Quốc. Nhiều dự án điện còn bỏ ngỏ, chưa được triển khai, hoặc chưa huy động được tối đa nguồn điện để phục vụ dân sinh. Bên cạnh đó, nhiều Đại biểu cũng yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) làm rõ, minh bạch về tài chính, khi các khoản báo lỗ liên tục có sự thay đổi trước và sau các kì thanh kiểm tra (từ 76.000 tỷ đồng xuống còn 26.000 tỷ đồng trong năm 2022). Thực tế cho thấy, sản lượng điện do EVN cung cấp chỉ chiếm 11% lượng điện cả nước, 89% còn lại đến từ các công ty, tổ chức cung cấp điện tư nhân. Tuy nhiên, các tổ chức này đều báo lãi, còn riêng EVN lại báo lỗ. Điều đó đặt ra một dấu hỏi lớn về chi phí ngân sách đầu tư cho ngành điện ở nước ta hiện nay. Đại biểu Tạ Thị Yên, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên, đề cập thêm: Trong khi công ty mẹ EVN báo lỗ thì các công ty con vẫn công bố lợi nhuận cao vào năm 2022. Tổng công ty Phát điện 3, Tổng công ty Phát điện 2 đều ghi nhận lợi nhuận sau thuế năm 2022 lần lượt là 2.550 tỷ đồng và 3.668 tỷ đồng… Ngoài ra, vấn đề cắt cảm biên chế, xem xét lại cơ chế tuyển dụng của ngành điện lực cũng được nhiều Đại biểu quan tâm. Mặc dù sản lượng điện không cao, song ngành điện nước ta lại có đến 100 nghìn cán bộ, nhân viên công tác. Các đại biểu đều nhất trí rằng, một bộ máy cồng kềnh, làm việc thiếu hiệu quả như vậy cần phải được xem xét, chấn chỉnh kịp thời để nhanh chóng giải quyết những bức xúc trong dư luận về hệ thống điện quốc gia.
Bên cạnh đó, vấn đề môi trường, đặc biệt là xử lý rác thải cũng được nhiều đại biểu bày tỏ quan ngại. Hiện nước ta vẫn chưa ban hành các quy định cụ thể về phân loại rác thải, Nhà nước phải chi 40 tỷ mỗi ngày để xử lý rác chưa qua phân loại. Ứớc tính chi tiêu ngân sách ở nhiều địa phương cho việc xử lý rác đã lên đến cho số hàng ngàn tỉ đồng mỗi năm, đặc biệt là ở các đô thị lớn như Hà Nội, thành phố Hồ chí Minh. Đây là một thực tế đã kéo dài suốt nhiều năm qua, gây tốn kém, lãng phí ngân sách song vẫn không cải thiện được tình hình ô nhiễm môi trường trên cả nước.
Công tác phòng, chống dịch Covid-19 và chính sách pháp luật về y tế cơ sở, y tế dự phòng
Năm 2022 vừa qua, đất nước ta đã kiểm soát thành công dịch bệnh Covid-19, trong đó công lao không nhỏ thuộc về ngành y tế. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cho biết, dịch bệnh là điều chưa từng có tiền lệ nên các quy định, thủ tục còn nhiều bất cập, chưa thống nhất, dễ dẫn đến sai phạm trong quá trình làm việc của cán bộ, nhân viên y tế. Do đó, mặc dù công tác chống dịch của nước ta đã đạt được những thành tích đáng kể và nhận được sự đánh giá cao từ bạn bè quốc tế; nhưng sau đại dịch, thay bằng cổ vũ, khen ngợi; các “chiến sĩ áo trắng” lại phải chịu kỷ luật, viết báo cáo, giải trình. Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (đoàn thành phố Hồ Chí Minh) thẳng thắn chia sẻ, theo lệ thường, sau khi “cuộc chiến” chống Covid-19 thắng lợi, hoạt động đầu tiên cần làm là khen thưởng, động viên các y bác sĩ đã nỗ lực hết mình ở tuyến đầu chống dịch; song chúng ta lại chỉ thấy “trảm tướng và thay tướng” trong ngành y tế. Là người trực tiếp giám sát hoạt động của ngành qua đại dịch, đại biểu mạnh mẽ kêu gọi đề xuất một cơ chế riêng cho người làm y tế và bảo vệ người làm cơ chế đó. Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) phân tích thêm: “Ai tham ô, tham nhũng, ai xà xẻo trong hoạt động phòng, chống Covid-19 cần xử lý thật nghiêm khắc, nhưng cũng cần xem xét thật có lý, có tình, thật công bằng với những ai không phải vụ lợi mà vì để kịp thời chống dịch, nhằm lợi ích của cộng đồng, theo đúng tinh thần chỉ đạo của Đảng, của Quốc hội”. Nhìn chung, hoạt động kỷ luật cần có tính nhân văn để ổn định lòng tin trong xã hội, giúp cán bộ y tế vững lòng thực hiện công việc mới.
Các đại biểu cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, chính bởi thiếu một cơ chế và hành lang pháp lý vững chắc nên ngành y tế từ sau đại dịch tới nay gặp rất nhiều khó khăn, thâm chí đình trệ toàn bộ công tác đấu thầu thuốc, vật tư y tế. Tâm lý sợ sai, chần chừ, đùn đẩy trách nhiệm bao phủ khắp nhiều bệnh viện công sau khi nhiều cán bộ, y bác sĩ đầu ngành phải chịu mức kỷ luật cao do liên quan đến các vấn đề về đấu thầu y tế; dẫn đến tình trạng thiếu thuốc men, trang thiết bị, máy móc trong suốt một thời gian dài; gây ảnh hưởng lớn đến cuộc sống của nhiều người dân. Thêm vào đó là đặc thù nghề nghiệp vất vả song đời sống của cán bộ, nhân viên y tế cũng không được đảm bảo với mức lương ít ỏi, thậm chí bị nợ lương. Nhiều người đã chọn nghỉ việc, bỏ ngành. Tất cả đã tạo nên một bức tranh ngành y với nhiều mảng màu xám trong một năm vừa qua.
Vấn đề lao động, việc làm, chính sách xã hội và dân tộc
Phiên chất vấn về vấn đề lao động, thương binh xã hội (6/6) có số lượng đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn đông kỷ lục với 99 đại biểu. Điều này thể hiện sự quan tâm sâu sắc của các đại biểu, cử tri, doanh nghiệp và nhân dân đối với lĩnh vực lao động, việc làm. Trong không khí sôi nổi, thẳng thắn, các ý kiến chất vấn của đại biểu Quốc hội đã chỉ ra những hạn chế, yếu kém trong công tác giáo dục nghề nghiệp, khi tư duy “sính” bằng cấp, quan niệm “vào các trường nghề là lựa chọn cuối cùng” vẫn bao phủ lên toàn xã hội, dẫn đến tình trạng rất nhiều sinh viên ra trường thất nghiệp hoặc làm trái ngành, trái nghề, gây lãng phí nguồn lực đào tạo. Bên cạnh đó, các đại biểu cũng chất vấn các vấn đề về bảo hiểm xã hội, bao gồm thu chi bảo hiểm xã hội không đúng quy định, trốn đóng bảo hiểm xã hội, mượn hồ sơ của người khác tham gia bảo hiểm xã hội, thu mua gom sổ bảo hiểm xã hội… của người lao động và các hành vi trục lợi khác. Các đại biểu cũng thắng thắn đề cập đến các vướng mắc còn tồn đọng trong giải quyết việc làm cho người lao động có hoàn cảnh khó khăn.
Về vấn đề dân tộc, nhiều đại biểu cho rằng việc sử dụng nguồn lực hỗ trợ đầu tư phát triển vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi hiện nay còn chưa hiệu quả, đồng thời yêu cầu Bộ trưởng Hầu A Lềnh đưa ra các giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong chính sách dân tộc liên quan đến phân định các xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Ngoài ra, các đại biểu cũng chất vấn về việc giải quyết dứt điểm những khó khăn, hạn chế trong phân bố đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc, khắc phục tình trạng du cư, du canh tự phát, chặt phá rừng.
Khoa học và công nghệ
Trong Phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Huỳnh Thành Đạt (7/6), nhiều đại biểu Quốc hội chỉ ra rằng, chính sách về đầu tư công, mua sắm công, tài sản công vẫn chưa khuyến khích, thu hút được các doanh nghiệp tham gia các dự án nghiên cứu, ứng dụng công nghệ cao vào hoạt động sản xuất và quản lý doanh nghiệp; chưa có cơ chế, chính sách đặc thù, ưu tiên nguồn lực nhằm gắn kết hoạt động nghiên cứu, phát triển công nghệ với các mô hình kinh doanh công nghệ mới hiện nay. Các đại biểu nhận định, cũng do thiếu các chính sách, quy định cụ thể mà nhiều dự án nghiên cứu khoa học ở các trường đại học, các viện nghiên cứu vẫn chỉ có tính lý thuyết, ít được ứng dụng thực tế. Trong khi đó, năng lực ứng dụng khoa học – công nghệ của các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang ở mức thấp, thậm chí còn yếu kém. Nhìn chung, thị trường khoa học – công nghệ ở nước ta là một bức tranh với những mảnh ghép rời rạc, có nguồn lực dồi dào và được đầu tư nhiều, song lại không gắn liền với thực tiễn đời sống, không kết nối được với hoạt động sản xuất của doanh nghiệp và sinh hoạt của người dân.
Giao thông vận tải
Ở Phiên chất vấn Bộ trưởng Bộ giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng (7-8/6), các đại biểu cho rằng việc hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông trong cả nước còn chậm trễ với nhiều dự án kéo dài, bỏ ngỏ hoặc không đạt hiệu quả, gây thiệt hại cho ngân sách quốc gia; đồng thời yêu cầu Bộ trưởng làm rõ trách nhiệm của Bộ đối với các dự án BOT tại một số địa phương. Bên cạnh đó, tình trạng ùn tắc giao thông tại các thành phố lớn, xuống cấp các tuyến đường dân sinh… vẫn chưa có các biện pháp xử lý phù hợp, kèm theo số vụ tai nạn giao thông ngày càng tăng. Nhiều đại biểu cũng chất vấn về trách nhiệm quản lý nhà nước trong hoạt động kiểm định phương tiện cơ giới, đề nghị Bộ Giao thông Vận tải giải trình và đưa ra các biện pháp, các khung chính sách cụ thể nhằm kiểm soát, nâng cao chất lượng kiểm định phương tiện cơ giới đường bộ, đường thủy nội địa; cũng như quản lý hoạt động vận tải, chất lượng phương tiện giao thông nói chung. Thêm vào đó, việc minh bạch hoá và thống nhất cơ chế, phương thức, lộ trình đào tạo, sát hạch, cấp, thu hồi và quản lý giấy phép điều khiển phương tiện giao thông đường bộ, đường thủy nội địa cũng là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm.
2. Dễ nhận thấy, trong tất cả các lĩnh vực trên nổi lên ba vấn đề: xử lý kỷ luật cán bộ công chức, viên chức; sửa đổi, ban hành thể chế, cơ chế, chính sách cụ thể, kịp thời và tăng cường chất lượng cho đội ngũ cán bộ, nhân viên công quyền. Theo ghi nhận từ các vị đại biểu, đây đều là những vấn đề có tính cốt lõi mà nếu giải quyết được thì mọi vướng mắc, khó khăn của đất nước đều có thể được khắc phục hiệu quả.
Về xử lý kỷ luật cán bộ công chức, viên chức: Các đại biểu Quốc hội cho rằng, công tác phòng chống tham nhũng trong thời gian qua đã đạt được hiệu quả tích cực, song vẫn tồn tại những hạn chế nhất định. “Kết hợp giữa “xây” và “chống” là khẩu hiệu trở đi trở lại trong ý kiến của nhiều vị đại biểu xuyên suốt các phiên họp. Cụ thể, việc kỷ luật kịp thời những cá nhân sai phạm cần đảm bảo đúng người, đúng tội và có trọng tâm, nghĩa là cần tập trung xử lý sớm và dứt điểm những vụ tham nhũng lớn, gây ra thiệt hại nặng nề về kinh tế, an ninh quốc phòng nhằm ổn định tình hình xã hội chứ không nên để kéo dài. Bên cạnh đó, việc xử lý tràn lan, hàng loạt, dẫn đến thiếu cán bộ công tác trong các lĩnh vực quan trọng của đất nước cũng cần phải được xem xét lại, tránh kỷ luật theo kiểu “phong trào” mà phải căn cứ vào tình hình thực tế, dựa trên định hướng nhân văn, tiến bộ, góp phần xoá bỏ tâm lý sợ sai, không dám làm trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Ngoài ra, cần bố trí kịp thời các vị trí lãnh đạo để đảm bảo mọi hoạt động của đất nước đều diễn ra thông suốt.
Về kiện toàn thể chế, chính sách, pháp luật: Các đại biểu đã nêu ra tình trạng chồng chéo, rườm rà, phức tạp trong thể chế, chính sách, pháp luật và thủ tục hành chính ở nhiều lĩnh vực, khiến người dân gặp phiền hà và nảy sinh tâm lý bức xúc. Có những chính sách, quy định có vòng đời rất ngắn, chỉ được ban hành và thu hồi trong vòng vài ngày, thậm chí vài giờ. Đại biểu Đồng Ngọc Ba (đoàn Bình Định) cho biết, chỉ riêng trong năm 2022, cứ 2 ngày Chính phủ lại ban hành một nghị định. Chính tính chất thất thường và thay đổi liên tục này đã làm người dân hoang mang vì không kịp nắm bắt và thực hiện. Đại biểu đề nghị cần có một khung tiêu chuẩn cụ thể nhằm kiểm soát các văn bản dưới luật, đồng thời lượng hóa những đóng góp của thể chế vào kết quả của phát triển kinh tế – xã hội.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cũng chỉ ra rằng, việc bổ sung, sửa đổi luật chậm trễ, thiếu sát sao với tình hình thực tế là một trong những nguyên nhân then chốt khiến cho nhiều cán bộ không dám làm, không dám quyết, vô hình trung tạo ra một bầu không khí lo lắng, căng thẳng, sợ hãi trong toàn bộ hệ thống quản trị đất nước. Đại biểu Trần Hữu Hậu (đoàn Long An) cũng chia sẻ quan điểm này và phân tích thêm: Phần lớn cán bộ, công chức, viên chức sẽ yên tâm và nỗ lực làm việc hiệu quả hơn khi có các hành lang pháp lý rõ ràng, phù hợp. Do đó, cần cụ thể hoá, hệ thống hoá và đảm bảo thống nhất một khung pháp lý chung, bám sát tình hình thực tiễn nhằm bảo vệ những người dám nghĩ, dám làm, để cán bộ không còn sợ sai, sợ ra quyết định và chịu trách nhiệm với quyết định của mình. Chỉ khi pháp luật càng rõ ràng, cụ thể, khả thi và việc thực hiện pháp luật không sai thì mới tạo được định hướng tốt, làm kim chỉ nam cho đội ngũ cán bộ, nhân viên công quyền.
Về tăng cường chất lượng đội ngũ cán bộ, nhân viên công quyền: Các đại biểu Quốc hội đã nhìn ra một bất cập lớn trong vấn đề nhân sự quốc gia, đó là lối “tư duy nhiệm kỳ” của đội ngũ cán bộ cấp cơ sở. Cụ thể, vào mỗi nhiệm kỳ mới, những người lãnh đạo lại đưa ra các chính sách, dự án mới, dẫn đến việc bỏ dở các dự án cũ, gây chồng chéo, lãng phí nguồn tài nguyên quốc gia. Hơn thế nữa, trình độ cán bộ cơ sở hiện nay cũng rất thấp, hiệu quả làm việc không cao, sai phạm nhiều. Điều này đặt ra một dấu hỏi lớn cho vấn đề tuyển dụng và đào tạo nhân sự Nhà nước. Trên thực tế, nhân tố mấu chốt quyết định thắng lợi của tất cả các ngành nghề, lĩnh vực chính là nhân tố con người. Các đại biểu đều đồng tình rằng, tâm lý sợ sai, “không làm không sai” hiện nay cũng bắt nguồn từ thói quen ỷ lại, thiếu trách nhiệm của một bộ phận cán bộ yếu kém. Do đó, việc đánh giá cán bộ, nhân viên công quyền một cách toàn diện cả về năng lực, đạo đức, phẩm chất chính trị, tinh thần trách nhiệm cần phải được quy định rõ trong các văn bản pháp luật, thậm chí lượng hoá thành từng tiêu chí cụ thể để tăng cường chất lượng của hệ thống quản trị đất nước.
Nhìn chung, “an dân” và “an tâm” là hai cụm từ được các đại biểu nhắc đến nhiều lần tại Kỳ họp thứ năm này. Điều đó cho thấy không khí hoang mang, căng thẳng bao trùm xã hội trong suốt thời gian qua cần phải được “trấn an” bằng những biện pháp thiết thực, cụ thể từ đội ngũ lãnh đạo đất nước. Chỉ khi xua tan được tâm lý bất an trong mỗi cán bộ, nhân viên, giúp họ vững tâm tiếp tục làm việc, cống hiến; thì những băn khoăn, bức xúc của người dân cũng mới được tháo gỡ, lòng tin vào Đảng và Nhà nước được gìn giữ và củng cố.
Qua các phiên thảo luận, chất vấn tại Kỳ họp thứ năm, Quốc hội khoá XV; các vị đại biểu đã chỉ ra những hạn chế, tồn tại một cách thẳng thắn, trực diện, súc tích, có trọng tâm, đi thẳng vào những vấn đề phức tạp với tinh thần “không có ngoại lệ, không có vùng cấm”. Đây là một tín hiệu tích cực cho thấy những đại diện của nhân dân đã phát huy mạnh mẽ tinh thần dân chủ trong việc giám sát xã hội và quản trị đất nước. Mặc dù trong số những vấn đề được nêu ra có cả những vấn đề cấp bách, cần giải quyết kịp thời lẫn những vấn đề vĩ mô, phải giải quyết lâu dài; song không khí cởi mở, sôi động tại hội trường cùng với tinh thần tinh thần dân chủ quyết liệt, bản lĩnh nhìn thẳng vào sự thật, gọi tên đúng vấn đề của các đại biểu là rất đáng được ghi nhận và hoan nghênh. Bằng nhiệt huyết cống hiến cùng năng lực nhận thức, tổng hợp vấn đề vừa sâu sắc, vừa toàn diện, các đại biểu Quốc hội đã dũng cảm nói lên tiếng lòng của nhân dân và trở thành những người tiên phong phá tan “lớp băng” sợ sai, sợ chịu trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ hiện nay. Với tinh thần làm việc này, chúng ta hoàn toàn có thể hi vọng rằng những ý kiến, đóng góp của các đại biểu sẽ mang lại những thay đổi tích cực cho đất nước trong thời gian tới.■