Các sử liệu về dư địa chí nước ta đều nhắc tới Đông Triều thuộc tỉnh Quảng Ninh ngày nay như một địa danh sở hữu điều kiện thiên nhiên đặc biệt và nhiều công trình lịch sử, văn hoá có giá trị. Nổi bật với non thiêng Yên Tử và Ngọa Vân, trong tâm trí người dân hình ảnh Đông Triều thường gắn với núi. Trên thực tế, bên cạnh núi non, các sử liệu đều nhấn mạnh yếu tố sông nước và nguồn nước, như một điểm đặc sắc hiếm có của Đông Triều. Thơ Lê Quát có câu rằng: “Đông Triều có nhiều sông núi đẹp”. Phạm Sư Mạnh có nói rằng: Đông Triều là nơi có nhiều sông núi tự nhiên rất đẹp. Yếu tố nước bao giờ cũng phải được đặt song song với yếu tố núi khi nhìn nhận những lợi điểm của Đông Triều trên con đường khai thác các giá trị du lịch, văn hoá địa phương.
Sách Đông Triều huyện chí của Viện Nghiên cứu Hán Nôm viết: trong huyện Đông Triều, “núi trùng điệp cao chót vót, tạo nên thế hiểm của chốn biên cương” nhưng “sông dài rộng uốn lượn bao quanh, tạo thành hào thiên nhiên bằng nước, thuyền bè qua lại tấp nập.” Sách liệt kê rõ: “Xã Tằng Sơn có núi Phốc Đầu, tục gọi là núi Mạo Đồng, trong núi có giếng đá, nước trong tận đáy, uống ngọt tự đường phèn”.
Đông Triều huyện chí đặc biệt nhấn mạnh tới tổng Đạm Thuỷ có núi Đạm Thuỷ, trên đỉnh có chùa Linh Khánh, quán Ngũ Thanh. Ngoài cảnh vật thanh nhã, tư liệu viết rất kỹ về nước ở đây:
“Dòng nước ở đây bắt nguồn từ 3 dòng sông ở xứ Kinh Bắc là Thiên Đức, Nhật Đức, Nguyệt Đức đổ về đông làm nên sông Nam Sách, cùng hợp một nhánh của sông Hồng qua đến huyện Chí Linh làm nên sông Đông Triều. Khắp mọi phía đều có suối khe, một dải sông dài phía đông suốt đến thành của bản trấn. Thuyền bè tấp nập tới lui cùng lưu thông mọi nẻo, làm cho nơi đây trở thành cửa biển trọng yếu”. “Tổng Đạm Thuỷ có đầm Tích Lịch vòng quanh khoảng vài chục dặm, nước đứng lặng trong xanh, bốn mùa không bao giờ cạn”. “Núi Yên Tử, trên núi có suối Khánh Bạo, trên núi có suối nước chảy trên ghềnh xuống như tấm vải nước đổ xuống tiếng vang như tiếng chuông khánh”.
Sách Đại Nam Nhất Thống Chí khi nói về núi sông Yên Tử, cũng nhắc tới “Khe Giải Oan rộng ước 2 trượng, phát nguyên từ đỉnh núi, sắc nước xanh biếc và giá buốt… có Long Khê rộng hơn một trượng, nước từ đỉnh núi đổ xuống, chỗ nước giội vào đá lõm xuống sâu đến 5 thước, nước xối xuống mạnh tiếng ầm ầm, khe này chảy xuống đến khe Giải Oan thì hai dòng hợp nhau”. “Núi Đạm Thuỷ: dưới núi có ao Tích Lịch, sét đánh vào đá lõm xuống, nước không bao giờ cạn, nên gọi thế”. “Núi Bác Mỹ: Mạch núi từ núi Yên Tử kéo đến đây thì nổi bật lên các ngọn, như làn sóng xô nhau dồn đến, bên dưới có ao rộng hơn 50 trượng, nước rất trong mát”.
Hoàng Việt Dư Địa Chí của Phan Huy Chú trích sách An Nam Chí lược chép: “Động Đạm Thuỷ có hang nước quanh co, hoa cỏ rất tươi thơm, sạch sẽ, cùng với núi Yên Tử là nơi danh thắng vậy”.
Nguồn nước có giá trị đã được lịch sử ghi nhận như vậy nhưng việc khai thác và bảo tồn như thế nào là câu hỏi cần đặt ra. Gần đây, công ty TNHH Mira Tav đã đặt nhà máy sản xuất các sản phẩm nước chất lượng cao, tốt cho sức khỏe tại Thủy An, Đông Triều, Quảng Ninh. Nguồn nước ngầm được hút từ lòng đất để sử dụng cho nhà máy được đánh giá mang đầy đủ các đặc tính tinh khiết của nước Đông Triều như lịch sử đã ghi nhận. Hơn thế, Mira sử dụng công nghệ hiện đại Nhật Bản để xử lý nguồn nước ngầm thiên nhiên này, biến nước ngầm tinh khiết thành nước ion kiềm sử dụng hàng ngày, giúp trung hoà axit dư trong cơ thể, hỗ trợ tiêu hoá, ổn định huyết áp.
Nguồn nước Đông Triều sẽ phải trải qua quá trình điện phân hiện đại theo tiêu chuẩn Nhật Bản trong nhà máy của Mira, giúp tạo ra các phân tử nước siêu nhỏ, giàu Hydrogen. Các phân tử nước của Mira nhỏ hơn gấp 5 lần so với nước thường nên dễ dàng thẩm thấu, đi vào trong thực phẩm làm thực phẩm dẻo và mềm hơn.
Phương pháp Mira đang sử dụng có bề dày lịch sử và đã được khoa học chứng minh. Hàng ngàn năm trước đây, các bà sơ trong một nhà thờ thiên chúa giáo tại Lourdes, Pháp đã phát hiện một mạch nước mà các bà gọi là nước thánh, bởi khi uống vào cơ thể khỏe mạnh hơn, bệnh tình thuyên giảm. Các nhà khoa học khi nghiên cứu nguồn nước này đã kết luận: nguồn nước ở nơi đây có tính kiềm rất mạnh.
Về sau, các nhà khoa học Nhật Bản đã nghiên cứu và chế tạo máy điện phân có khả năng tạo ra nước có tính kiềm, được các nước tiên tiến trên thế giới công nhận và sử dụng rộng rãi. Năm 1965, các nghiên cứu hàng đầu Nhật Bản đã chỉ ra những lợi ích của nước ion kiềm trong việc cải thiện và chữa lành bệnh dạ dày và đường ruột. Bộ Y tế và Cục Quản lý An toàn Thực phẩm Nhật Bản đã gửi thông báo số 763 vào ngày 08/10/1964 cho tất cả các tỉnh, công nhận lợi ích của nước ion kiềm đối với sức khỏe và khuyến khích người dân sử dụng. Ngày 15/01/1966, máy điện phân nước để tạo ra nước ion kiềm đã được Bộ Y tế Nhật Bản phê duyệt là một thiết bị y tế gia đình giúp phòng chữa nhiều loại bệnh tật, nâng cao sức khỏe và đời sống.
Nước kiềm tên tiếng anh là Alkaline water, có độ kiềm được đo bằng độ pH, có chỉ số pH > 7. Nước ion kiềm được tạo ra từ quá trình điện phân nước. Giá trị của nước ion kiềm nằm ở khả năng khử oxy hóa mạnh nên có tác dụng đối với việc chống lại quá trình lão hóa của cơ thể.
Các giáo sư và bác sĩ y khoa đều thừa nhận việc axit dư thừa trong dạ dày có thể sinh ra các bệnh như ợ chua, đầy hơi, đau rát dạ dày, sự dư thừa axit Uric trong cơ thể có thể gây các bệnh về khớp như gút. Giáo sư Otto Henrich – người đã đoạt giải Nobel Sinh lý học và Y khoa năm 1931, đã chỉ ra rằng: “Các tế bào ung thư có tính axit – trong khi các tế bào khỏe mạnh có tính kiềm”, nghĩa là cơ thể mang nhiều tế bào có tính axit sẽ ẩn chứa tác nhân gây ra các loại bệnh tật.
Từ đó, các nhà khoa học Nhật Bản hiểu ra rằng duy trì cơ thể ở trạng thái kiềm là yếu tố quan trọng nhất giữ cho cơ thể được khỏe mạnh. Xu thế duy trì cơ thể kiềm tính bằng việc tăng cường các thực phẩm có tính kiềm như uống nước kiềm, ăn rau xanh, cá, các thực phẩm tươi sống, ít chất béo, hạn chế thịt đỏ, gia vị, tập luyện thể thao đã trở thành bí quyết trường thọ của người Nhật.
Các nhà khoa học tại Đại học Shiga và bác sĩ tại Bệnh viện quốc gia Okura – Nhật Bản đã chứng minh tác dụng hiệu quả của nước ion kiềm giàu hydro đối với bệnh nhân mắc phải các chứng bệnh đường ruột như tiêu chảy mãn tính, táo bón, lên men bất thường ở đường ruột, tiêu chảy, tăng axit dạ dày. Một nghiên cứu được thực hiện tại một trong những bệnh viện ở Hàn Quốc cho thấy “bệnh nhân tiểu đường dùng nước ion kiềm có cơ hội lớn hơn cho việc phục hồi và ổn định lượng đường trong máu so với những bệnh nhân theo chế độ điều trị thông thường”. Các ion kiềm trong nước cũng được chứng minh kiểm soát được axit uric và đẩy chúng ra khỏi cơ thể. Do đó làm giảm các cơn đau gút và các khối sưng to do bệnh gút gây ra.
Tận dụng nguồn nước tinh khiết ở vùng đất linh thiêng Đông Triều kết hợp với những công nghệ xử lý tiên tiến của thế giới để tạo ra những sản phẩm có lợi cho sức khoẻ người dân là nỗ lực đáng ghi nhận của doanh nghiệp. Cần thêm những sáng kiến tương tự và sự ủng hộ của cộng đồng để nguồn nước linh thiêng Đông Triều được phổ biến rộng rãi hơn, đến được với đông đảo người tiêu dùng, mang lại vốn quý nhất là sức khoẻ cho người Việt Nam.■
Bình Minh
