Ngày 24/3/2023, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp Hội Việt Nam – VUSTA) đã tổ chức lễ kỷ niệm 40 năm ngày thành lập (26/3/1983 – 26/3/2023) và 60 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh gặp mặt đội ngũ trí thức (18/5/1963 – 18/5/2023). Đây là một ngày hội, một sự kiện lớn của đội ngũ trí thức của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam. Tổng Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đảng Nguyễn Phú Trọng đã đến dự cùng các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Trần Thanh Mẫn, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc Hội; Nguyễn Văn Nên, Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; các đồng chí Bí thư Trung ương Đảng: Đỗ Văn Chiến, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam; Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Lê Minh Hưng, Chánh Văn phòng Trung ương Đảng; Đồng chí Võ Thị Ánh Xuân, Phó Chủ tịch Nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam; Đồng chí Trần Lưu Quang, Phó Thủ tướng Chính phủ cùng nhiều đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng, Thứ trưởng, Trưởng, Phó ban các Ban Đảng và đoàn thể chính trị xã hội.
Trong không khí rất long trọng, ấm cúng, đồng chí TSKH. Phan Xuân Dũng, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã ôn lại 40 năm lịch sử của đội ngũ trí thức. Đồng chí khẳng định “Đây là sự kiện đặc biệt quan trọng, là nguồn động viên vô cùng to lớn của Đảng và Nhà nước, của cá nhân đồng chí Tổng Bí thư và các đồng chí lãnh đạo các Ban, Bộ, ngành và các tỉnh thành đối với đội ngũ trí thức khoa học, đối với Liên hiệp Hội Việt Nam”. Đến nay Liên hiệp Khoa học Việt Nam đã tập họp được 3.700.000 hội viên, trong đó có trên 2.200.000 ngàn trí thức, chiếm 30% số trí thức trong cả nước. Liên hiệp Hội đã xây dựng được hệ thống từ Trung ương đến 63 tỉnh thành và 93 Tổng hội, Hội ngành toàn quốc. Liên hiệp có gần 600 tổ chức khoa học công nghệ, hình thành một đội ngũ trí thức đa ngành, đa lĩnh vực trên cả nước, là tổ chức chính trị xã hội của Đảng, thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Bên cạnh nhiệm vụ tập họp đội ngũ trí thức để nghiên cứu, ứng dụng và phổ biến kiến thức khoa học, đội ngũ trí thức đã cùng Đảng đoàn và Đoàn Chủ tịch Liên hiệp thường xuyên tham mưu với Đảng và Nhà nước và luôn đẩy mạnh công tác tư vấn và phản biện trong quá trình xây dựng, hoàn thiện các cơ chế, chính sách và các văn bản qui phạm pháp luật. Trong những năm gần đây, mỗi năm Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam thực hiện 500 – 600 nhiệm vụ. Chỉ tính trong 5 năm đã tham mưu, tư vấn, phản biện được khoảng 3.000 nhiệm vụ.
TSKH. Phan Xuân Dũng đã nhắc lại lời Bác Hồ phát biểu với trí thức khi đến dự đại hội, Hội phổ biến khoa học kỹ thuật Việt Nam lần thứ nhất 60 năm trước, ngày 18/5/1963: “Là một bộ phận trong lực lượng cách mạng, trí thức có nhiệm vụ thi đua phụng sự nhân dân” để xác định trách nhiệm của đội ngũ trí thức hôm nay.
Phát biểu trước các đại biểu, đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhắc lại sự kiện Vua Lê Thánh Tôn 500 năm trước đã cho khắc lên tấm bia ở Văn Miếu – Quốc Tử Giám Hà Nội, trong đó ghi rõ “Hiền tài là nguyên khí của quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và càng lớn lao; nguyên khí suy thì thế nước yếu và càng xuống thấp”.
Tổng Bí thư xác định: “Trong thời đại Hồ Chí Minh, đội ngũ trí thức của nước nhà đã không ngừng phấn đấu hy sinh, hăng hái tham gia xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, góp phần đưa sự nghiệp cách mạng của nhân dân ta đi từ thắng lợi này đến thắng lợi khác”. Đồng chí Tổng Bí thư cũng nhắc lại lời Bác Hồ kính yêu nói khi mới thành lập Nước: “Nước nhà cần phải có kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài” và “Trí thức là vốn liếng quí báu của dân tộc”. Tổng Bí thư nhắc lại Nghị quyết 27-NQ/TW của Trung ương Đảng khẳng định: “Xây dựng đội ngũ trí thức vững mạnh là trực tiếp nâng tầm trí tuệ của dân tộc, sức mạnh của đất nước, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị. Đầu tư cho xây dựng đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững”.
Tổng Bí thư “Hoan nghênh, biểu dương và đánh giá cao các hoạt động và kết quả đóng góp của Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam”, “Ghi nhận sự đóng góp lớn lao của trí thức trong hệ thống Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, những người đã một lòng tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, luôn luôn tâm huyết đóng góp vào công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, triển khai các hoạt động nhằm phát huy sức mạnh của khối liên minh Công nhân – Nông dân – Trí thức”.
Trong bốn điều dặn dò đội ngũ trí thức và Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam tại lễ kỷ niệm, Tổng Bí thư nhắc “Liên hiệp Hội và các tổ chức thành viên phải nâng cao tính chủ động, năng động, sáng tạo” và “Liên hiệp Hội vẫn phải là chủ công”. Tổng Bí thư không quên nhắc đến “Việc xây dựng và phát triển Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam còn là trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền và các đoàn thể trong cả hệ thống chính trị”.
Tổng Bí thư yêu cầu “Tăng cường củng cố tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động Liên hiệp các Hội khoa học và Kỹ thuật Việt Nam từ trung ương tới địa phương, tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ trí thức hoạt động và đóng góp cho sự phát triển nước nhà. Nâng cao vai trò lãnh đạo của Đảng đoàn và các Cấp ủy Đảng trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện cho trí thức truyền bá kiến thức khoa học kỹ thuật đến quần chúng nhân dân…”.
Kết thúc bài phát biểu trong tình cảm sâu sắc và niềm tin với đội ngũ trí thức, Tổng Bí thư muốn truyền cảm xúc và khát vọng đến các nhà khoa học, đến đội ngũ trí thức, muốn tạo động lực để phát triển kinh tế, muốn trí thức góp phần mạnh mẽ vào việc đột phá phát triển nền kinh tế xanh của đất nước. Tổng Bí thư tin tưởng đội ngũ trí thức sẽ “Xứng đáng là nguyên khí quốc gia, những người làm hưng thịnh cho đất nước, làm rạng rỡ cho dân tộc và vẻ vang cho giống nòi”.
Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân đã trao Huân chương Lao động hạng 2 cho Viện nghiên cứu phát triển Phương Đông, Huân chương Lao động hạng nhất cho GSTS. Trình Quang Phú, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển Phương Đông, Huân chương Lao động hạng nhì cho ThS. Lê Duy Tiến, nguyên Phó Tổng thư ký Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam. Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang và Chủ tịch Liên hiệp Hội Phan Xuân Dũng trao bằng khen của Thủ tướng Chính phủ cho các tập thể và cá nhân.■
