VinBus là xe buýt điện thông minh đầu tiên tại Việt Nam do công ty VinFast tự nghiên cứu, chế tạo tại nhà máy ở Hải Phòng. VinBus ra đời với mục tiêu hướng đến giao thông công cộng văn minh hiện đại, giảm ô nhiễm môi trường và mang lại bầu không khí trong lành. Nhằm góp phần giảm phát thải khí nhà kính trong giao thông, mang đến trải nghiệm xanh, tiện nghi cho người dân, Công ty TNHH Dịch vụ Vận tải Sinh thái VinBus chính thức đưa vào hoạt động các tuyến xe buýt điện đầu tiên tại Việt Nam kết nối với hệ thống vận tải hành khách công cộng Hà Nội vào ngày 02/12/2021. Đây là cột mốc quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của thành phố Hà Nội và nỗ lực của Tập đoàn Vingroup nhằm góp phần giảm phát thải khí nhà kính trong giao thông, mang đến trải nghiệm xanh, tiện nghi cho người dân.
Phát biểu tại lễ khai trương các tuyến buýt điện VinBus, ông Nguyễn Mạnh Quyền, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội chia sẻ: “Các tuyến xe buýt điện với nhiều ứng dụng công nghệ tiên tiến, hệ thống vé điện tử văn minh hiện đại đánh dấu một bước phát triển mới của mạng lưới xe buýt Thủ đô. Đây cũng chính là một nhiệm vụ chính trị quan trọng của Thành phố và là một điểm sáng của giao thông đô thị Thủ đô năm 2021, tạo ra một bước ngoặt mới trong quá trình xây dựng hệ thống giao thông xanh.” Ông Lê Khắc Hiệp, Phó Chủ tịch Tập Đoàn Vingroup cho biết: “VinBus hoạt động phi lợi nhuận với mục tiêu góp phần tham gia xây dựng mạng lưới giao thông công cộng xanh, văn minh, hiện đại và thân thiện với môi trường.
VinBus là mẫu xe được sản xuất và lắp ráp tại VinFast Hải Phòng, có công nghệ hiện đại, tính năng thông minh và an toàn theo chiến lược phát triển các dòng xe ô tô điện thông minh của VinFast hiện nay. VinBus sử dụng xe buýt chạy điện có 2 màu chủ đạo là xanh lá cây và đen, sử dụng pin 281 kWh có khả năng di chuyển 220 – 260 km. Xe có thể nâng, hạ thân xe giúp dễ dàng lên xuống cho người già, trẻ em, người khuyết tật. Cửa sau còn có nút bấm để giúp tài xế nhận biết người khuyết tật chuẩn bị lên xe. Trên xe cũng có không gian cho xe lăn và xe nôi được thiết kế riêng để đảm bảo an toàn. Phần lớn thành xe được làm bằng kính tạo ra tầm quan sát rộng, thoáng đãng cho hành khách.
Bên cạnh đó, VinBus đem đến trải nghiệm khác biệt cho hành khách với dịch vụ thân thiện, nhiều tiện ích, công nghệ hiện đại, hệ thống tra cứu tuyến đường và đánh giá chất lượng dịch vụ tiện lợi trên ứng dụng VinBus. Trên xe có bảng điện tử thông báo điểm dừng sắp tới, WiFi miễn phí, cổng sạc USB, màn hình giải trí và hệ thống camera an ninh và kiểm soát hành trình. Đặc biệt trên mỗi chiếc xe VinBus đều có gắn camera AI, khi tài xế có dấu hiệu buồn ngủ, mất tập trung… sẽ được cảnh báo ngay để điều chỉnh hành vi, đảm bảo xe được vận hành an toàn. Đặc biệt, người dân Thủ đô lần đầu tiên được trải nghiệm hình thức thẻ, vé điện tử trên các tuyến xe buýt điện. Chỉ với vài thao tác đơn giản, hành khách có thể đăng ký thẻ, mua vé tháng trực tuyến trên website: vedientu.vinbus.vn hoặc thông qua ứng dụng VinBus, thanh toán nhanh chóng, tiện lợi bằng thẻ Napas hoặc ví VinID. Đồng thời, khi mua vé trực tiếp trên xe buýt điện VinBus, hành khách có thể lựa chọn sử dụng thẻ chip nội địa không tiếp xúc từ các ngân hàng TPBank, BIDV, Agribank, SHB, Ngân hàng Bản Việt, SeABank, Viet Bank. Đây là giải pháp thanh toán được VinBus, Công ty cổ phần Thanh toán Quốc gia Việt Nam (NAPAS) và UNIT phối hợp phát triển, nhằm mang tới những công nghệ và trải nghiệm tân tiến, tiện lợi nhất cho khách hàng.
Để hệ thống vận hành ổn định, an toàn, VinBus cũng đã đưa vào hoạt động các khu depot gồm văn phòng điều hành, xưởng bảo dưỡng, bãi đỗ xe, các trạm sạc điện, các khu đón trả khách… đặt tại Khu đô thị Smart City (quận Nam Từ Liêm) và Khu đô thị Ocean Park (huyện Gia Lâm). Theo Phó Tổng Giám đốc VinBus Nguyễn Văn Thanh, phần mái được lắp các tấm pin năng lượng mặt trời, bảo đảm cung cấp năng lượng cho hoạt động của depot. Tất cả xe của VinBus sẽ được quản lý vận hành thông minh thông qua việc theo dõi tập trung, sạc, kiểm tra an toàn, bảo dưỡng, sửa chữa, vệ sinh tự động tại các trạm depot.
Tuyến xe bus điện VinBus được đông đảo người dân đón nhận bởi hoạt động của loại hình vận tải hành khách công cộng này có rất nhiều ưu điểm như thân thiện với môi trường, sử dụng nguồn nhiên liệu sạch, không gây tiếng ồn và đặc biệt là không phát thải gây ô nhiễm môi trường.
Việc xe buýt điện VinBus chính thức đi vào vận hành là cột mốc quan trọng, thể hiện sự quyết tâm của thành phố Hà Nội và nỗ lực của Tập đoàn Vingroup nhằm thực hiện lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh theo Quyết định số 876/QĐ-TTg, từ năm 2025, Việt Nam sẽ thay thế 100% xe buýt, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Dự kiến VinBus sẽ cho ra 200-300 đầu xe/năm, trước mắt xe phục vụ 15 tuyến tại ba khu vực Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Phú Quốc. Mọi lợi nhuận thu về sẽ được tái đầu tư vào việc cải thiện cơ sở vật chất và chất lượng dịch vụ. Với mô hình phi lợi nhuận, VinBus góp phần xây dựng nền giao thông công cộng văn minh, hiện đại, lan tỏa và mở rộng dịch vụ ra nhiều tỉnh thành để người Việt dễ dàng tận hưởng vận tải hành khách công cộng chất lượng cao.
Ở Thủ đô Hà Nội, từ tháng 12/2021 đến nay, VinBus đã liên tục đưa 9 tuyến buýt điện hòa mạng lưới vận tải hành khách công cộng của Thủ đô. Đây là 9 tuyến buýt điện thí điểm được Hà Nội đặt hàng VinBus cung cấp dịch vụ kết nối các khu vực đông dân cư, các điểm trung chuyển xe buýt lớn cũng như tuyến đường sắt đô thị 2A Cát Linh – Hà Đông. 9 tuyến xe buýt điện được VinBus đưa vào khai thác gồm: E01 (Bến xe Mỹ Đình – Ngã Tư Sở – KĐT Ocean Park), E02 (Hào Nam – Long Biên – KĐT Ocean Park), E03 (Mỹ Đình – Hàm Nghi – Thái Hà – KĐT Ocean Park), E 04 ( Khu đô thị Vinhomeriverside – Ngã tư Sở – KĐT Smart City), E05 (Long Biên – Cầu Giấy – KĐT Smart City), E06 (Bến xe Giáp Bát – Bến xe Nước Ngầm -, E07 (Long Biên – Bờ Hồ – KĐT Smart City), E08 (Khu liên cơ sở, ngành Hà Nội – Khu Ngoại giao đoàn – KĐT Smart City) và E09 (KĐT Smart City – Công viên nước Hồ Tây).
Tần suất hoạt động của các tuyến từ 15 – 20 phút/chuyến, hoạt động xuyên suốt từ 5h sáng đến 21h đêm hàng ngày. VinBus áp dụng chính sách giá vé chung của các tuyến xe buýt thành phố, giá vé lượt từ 7.000 – 9.000 đồng, vé tháng từ 55.000 – 200.000 đồng; miễn phí người cao tuổi, người có công, người khuyết tật, trẻ em dưới 6 tuổi, người thuộc hộ nghèo…
Cùng với hình thức xe đẹp và hiện đại, thái độ phục vụ của nhân viên lái xe, và phụ xe chính là “điểm cộng” trong mắt hành khách. Lái xe, phụ xe của VinBus được đánh giá là văn minh, lịch sự. Doanh nghiệp này sẵn sàng cho nhân viên nghỉ việc nếu có hành vi, cách ứng xử lệch chuẩn. Trên xe buýt điện có hệ thống camera và được trung tâm kiểm soát hành vi của người lái, phụ xe theo dõi, giám sát nên tất cả mọi người đều tuân theo quy định một cách nghiêm ngặt. Nhiều hành động đẹp của nhân viên xe VinBus đã liên tục lan tỏa, được đông đảo người dân ghi nhận. Đã có hàng chục lượt cán bộ, nhân viên VinBus trả lại hành khách tài sản có giá trị bỏ quên trên xe.
Rất nhiều hành khách đã bày tỏ thiện cảm với loại hình buýt mới này ngay từ lần đầu tiên sử dụng dịch vụ. Anh Lê Quý Dũng (Khu đô thị Ocean Park, huyện Gia Lâm) nhận xét: “Tôi đã trải nghiệm tuyến xe buýt điện ngay trong ngày đầu đưa vào hoạt động. Hành khách lên xe được nhân viên phụ xe chào hỏi, hướng dẫn chu đáo. Mỗi khi ra – vào bến, sau khi hành khách ổn định vị trí hoặc xuống bến, xe mới bắt đầu di chuyển. Quá trình sử dụng dịch vụ, tôi thấy thuận tiện nên đã đi buýt điện thay thế phương tiện cá nhân” .
Di chuyển bằng chiếc xe buýt điện này, chị Hoàng Thụy (32 tuổi – người dân sống tại khu đô thị Vinhomes Ocean Park) cho biết, chị rất hài lòng khi di chuyển trên tuyến xe buýt điện này. Có những tuyến xe buýt điện như vậy ở đây khiến việc di chuyển của cư dân có thêm nhiều thuận lợi. Xe di chuyển nhẹ nhàng trên êm thoáng, không bị mùi xăng dầu khó chịu, mang tới cảm giác an toàn.
Nghe nhiều người khen xe buýt điện trên mạng xã hội, phóng viên Thủy Trúc quyết định “mục sở thị” một vài tuyến buýt điện để trực tiếp cảm nhận và giải đáp câu hỏi “có đúng không và vì sao người dân lại thích xe buýt điện”. Phóng viên đã ghi lại chi tiết ấn tượng của mình về trải nghiệm này: “Đầu giờ cao điểm buổi sáng một ngày tháng Bảy, tuyến đường Cổ Linh – Long Biên – Hà Nội khá đông đúc, nhất là tại một số nút giao như Cổ Linh – Thạch Bàn, Cổ Linh – Đàm Quang Trung lên cầu Vĩnh Tuy…, thế nhưng chiếc xe buýt điện sơn màu xanh lá vẫn từ tốn dừng đúng vị trí lên xuống quy định. Cửa xe nhẹ nhàng mở ra, ba hành khách xếp hàng lần lượt lên xe. Trong lúc họ còn đang nhìn khắp dọc xe để chọn chỗ cho mình thì phụ xe đã cúi người thật thấp chào hành khách với gương mặt tươi tắn. Phụ xe hướng dẫn hành khách vào chỗ ngồi còn trống, nếu không thì khách đứng bám tay vịn rồi chiếc xe lại từ từ lăn bánh hòa vào dòng phương tiện đông đúc. Chưa hết vui trước thái độ lịch sự, nhã nhặn của phụ xe thì khách lại thêm ngạc nhiên vì không khí mát mẻ, sạch sẽ, khác hẳn với buýt truyền thống bấy lâu nay chạy bằng dầu nên trên xe hay có mùi làm hành khách khó chịu. Khi hành khách đã ổn định chỗ ngồi, nhân viên phụ xe lần lượt đi kiểm tra thẻ, vé của hành khách vừa lên. Khách nào đã có vé tháng lưu thông vận tải khách công cộng thì xuất trình, khách nào không có thì mua vé lượt, giá vé 8.000 đồng/lượt. Khách được nhận vé in điện tử từ chiếc máy pos nhỏ cầm tay của nhân viên, tương tự như vé tàu điện ở tuyến đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông. Lộ trình tuyến buýt điện E01 chạy qua các cung đường đông đúc vào khung giờ cao điểm buổi sáng nhưng chiếc xe vận hành rất êm, không có những “cú tạt đầu” phanh gấp, hành khách không bị xô nghiêng ngửa mỗi khi đến điểm ra vào. Ngồi trong xe, hành khách hoàn toàn có thể tập trung đọc sách, ngắm phố xá đông đúc và trong những phút giây nhập tâm, khách có thể quên mình đang ở trên phương tiện công cộng để đến công sở”.
Phải nói rằng buýt điện như một làn gió mới tươi mát thổi vào hệ thống vận tải khách công cộng trên địa bàn thành phố Hà Nội. Đặc biệt, trong bối cảnh xe buýt truyền thống được người dân Thủ đô ví von như “hung thần đường phố” thì cung cách hoạt động của buýt điện mang đến một sự mới mẻ, phong cách phục vụ nhã nhặn, lịch sự và nhẹ nhàng hơn. Sự xuất hiện của buýt điện từ tháng 12-2021 đã lấy được thiện cảm của người dân Thủ đô. Trên các lộ trình có buýt điện hoạt động, nhiều người dân đã cất phương tiện cá nhân để sử dụng buýt điện đến công sở thay vì vật lộn chen lấn trên các cung đường vừa đông, vừa tắc và ô nhiễm khói bụi. Đặc biệt, khi tần suất các tuyến buýt điện được phủ dày hơn thì từ giữa năm 2022, câu chuyện về buýt điện được thể hiện rõ nét qua lời khen của người dân rằng “xe gì vừa êm vừa mát”, “đi buýt điện còn hơn đi ô tô cá nhân”…
Chị Nguyễn Thùy Trang ở khu đô thị Times City cho biết, chị công tác tại một doanh nghiệp có trụ sở trên đường Nguyễn Trãi. Từ ngày có buýt điện kết nối nơi ở và nơi làm việc thì chị đã chuyển từ đi xe máy sang xe buýt điện. Chị Trang chia sẻ: “Ban đầu tôi cũng nghi ngại, vì bấy lâu tôi không có nhiều thiện cảm với xe buýt truyền thống. Tôi thử đi buýt điện trong vòng một tuần, sau đó quyết định đi xe buýt điện tới chỗ làm luôn”. Theo chị Trang và nhiều hành khách đang sử dụng buýt điện, để di chuyển hằng ngày thì buýt điện là phương tiện phù hợp. Xe sạch sẽ, mát mẻ và đặc biệt là thái độ của lái xe và phụ xe với hành khách rất chuyên nghiệp, đúng mực.
Thường xuyên đi xe buýt điện VinBus, anh San Tú đã cảm nhận được sự văn minh, lịch sự, thân thiện của các tài xế, phụ xe, đúng như slogan “VinBus – Phụng sự từ trái tim”. Anh chia sẻ: “Một lần, ngồi trên chuyến xe bus E07 đi dọc tuyến đường Trần Phú (quận Ba Đình), tôi khá bất ngờ khi người tài xế quan sát từ xa, nói to với phụ xe: “Có người ngồi trên xe lăn nhé!”. Đến điểm dừng xe bus gần cổng Bộ Tư pháp, quả thật có một bà cụ già đang đẩy một người ngồi trên xe lăn. Hạ sàn, kéo tấm kim loại trên xe bus xuống để xe lăn có thể đẩy lên dễ dàng, người phụ xe nhanh chóng xuống đường hỗ trợ cụ già đẩy xe lăn lên xe bus.Tranh thủ trò chuyện, cụ bảo đi xe của VinBus mới có thể đẩy được xe lăn lên, còn các xe bus khác phải nâng, bê xe lăn lên rất bất tiện. Khi cụ thông báo xuống điểm dừng ở 70 Nguyễn Chí Thanh, người phụ xe đã nhanh chóng hỗ trợ cụ đẩy xe lăn xuống bên lề đường an toàn rồi mới quay trở lại lên xe.
Anh San Tú lại chia sẻ tiếp: “Con trai tôi đi học bằng xe bus, không may bị quên mũ len trên xe E04. Đây là chiếc mũ tôi mua, dặn con giữ gìn cẩn thận, bởi chiếc mũ của thương hiệu Uniqlo (Nhật Bản) khá đắt tiền và là mũ đôi cùng với mẹ. Trên chuyến xe buổi chiều, con nói chuyện với chú phụ xe về việc mình bị quên mũ len trên chuyến xe E04 buổi sáng sớm. Chú đã mở Zalo nhóm xe E04 chỉ cho con hình ảnh, thông tin mũ len của con bị quên trên xe, đồng thời, chú phụ xe đã hướng dẫn con đến khu vực vận hành xe VinBus, nơi tập trung đồ đạc của khách làm rơi, quên trên xe để lấy lại. Trong ánh mắt con thể hiện sự vui mừng, phấn khích, lấp lánh niềm tin vào sự tử tế, tốt đẹp của các tài xế, phụ xe VinBus mà con đã gặp trên các chuyến xe buýt điện. Thường xuyên trải nghiệm xe bus điện của VinBus, anh San Tú rất hài lòng khi đội ngũ tài xế, phụ xe rất lịch sự, đi xe thân thiện, an toàn, không còn nỗi lo “hung thần xe bus”. Mỗi lần lên, xuống xe, phụ xe đều cúi đầu chào: “VinBus xin chào”, “VinBus xin cảm ơn”, thật văn minh!
Sự có mặt của buýt điện VinBus sẽ là cú hích để các doanh nghiệp vận tải buýt truyền thống nhìn lại và thay đổi chính mình cho phù hợp với yêu cầu ngày một cao hơn của người dân. Có cạnh tranh lành mạnh thì sẽ có sự thay đổi tích cực cho thị trường, hướng đến mục đích cao nhất là phục vụ tốt nhu cầu đi lại của nhân dân.
Ngày 14/4/2023, Tập đoàn Vingroup chính thức khai trương thêm dịch vụ taxi điện với thương hiệu Taxi Xanh SM, hòa cùng dòng xe buýt điện VinBus, đánh dấu bước ngoặt mới trong ngành dịch vụ vận tải của Việt Nam. Người dân Thủ đô sẽ được tận hưởng những giá trị văn hóa, môi trường xanh, sạch, thân thiện do Tập đoàn Vingroup tạo ra.■
Hoàng Anh (tổng hợp)
