Ngày mùng 9/5 vừa qua, Liên Bang Nga đã trang trọng tổ chức Lễ duyệt binh có quy mô lớn nhất từ trước đến nay trên Quảng trường Đỏ, kỷ niệm 80 năm ngày Chiến thắng trong Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại. Nhiều nguyên thủ, lãnh đạo của trên 20 quốc gia đã tham dự lễ duyệt binh, trong đó có Tổng Bí thư Tô Lâm của Việt Nam, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Thủ tướng Cuba, Tổng thống Brazil, Tổng thống Indonesia, Tổng thống Serbia, Tổng thống Venezuela, Tổng thống Ai Cập, Thủ tướng Slovakia… Lễ duyệt binh còn ghi dấu ấn với sự tham dự của các lực lượng quân đội đến từ 13 quốc gia, trong đó có Việt Nam,Trung Quốc, Ai Cập…
Sự có mặt của nhiều nguyên thủ quốc gia trên thế giới tại cuộc diễu binh trọng đại nhằm tôn vinh chiến thắng lịch sử của quân và dân Liên Xô cũng như của các lực lượng yêu chuộng hòa bình và công lý trên toàn thế giới, mang ý nghĩa sâu sắc và nói lên rất nhiều điều trong bối cảnh địa chính trị hiện nay.
Tầm vóc chính trị to lớn
Cách đây 80 năm, ngày 9/5/1945 chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc với sự đầu hàng vô điều kiện của Đức quốc xã đối với phe đồng minh bao gồm Liên Xô, Mỹ, Anh, Pháp. Đây là một cuộc chiến tàn khốc nhất trong lịch sử nhân loại liên quan đến hơn 70 quốc gia, với 1,7 tỷ người dân. Theo ước tính khoảng 70 đến 85 triệu người dân và binh lính đã bị chết trong cuộc chiến này, trong đó Liên Xô là đất nước đã đóng vai trò quyết định trong việc đánh bại phát xít Đức và cũng là đất nước đã phải hứng chịu những đau thương, mất mát to lớn nhất với hơn 27 triệu người đã hy sinh. Chính vì thế, Ngày chiến thắng phát xít Đức được coi là một ngày của Hòa Bình, là một ngày thiêng liêng và cao cả không chỉ đối với các thế hệ người dân Nga mà đối với toàn thể nhân loại, là Ngày Chiến thắng chung của các lực lượng yêu chuộng hòa bình và công lý trên toàn cầu và cũng là Ngày Tưởng Niệm những chiến sĩ đã hy sinh anh dũng để đem lại hòa bình cho nhân loại.
Ý nghĩa to lớn và vĩ đại của Chiến thắng này còn ở chỗ đã tạo tiền đề làm thay đổi toàn bộ cục diện chính trị thế giới, tiến tới từng bước làm sụp đổ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa Đế quốc, thực dân… cổ vũ các dân tộc thuộc địa và bị xâm lược tại các nước châu Á, Phi và Mỹ La tinh đứng lên giành độc lập.
Không chỉ ở Nga mà tại một số quốc gia tại châu Âu như ở Anh, ở Cộng Hòa Síp và một số nước khác, như tại Ấn Độ, Angola, Venezuela, Liban và Iraq, lễ kỷ niệm 80 năm ngày chiến thắng phát xít Đức năm nay cũng đã được tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau để bày tỏ lòng thành kính đối với những người đã khuất.
Tuy nhiên, trong vài thập kỷ qua và đặc biệt trong thời gian gần đây, dư luận chứng kiến việc một số lãnh đạo cao cấp của phương Tây và Đông Âu đã không hề ngần ngại đưa ra những tuyên bố mang tính chất phủ nhận hoàn toàn lịch sử, hạ thấp vai trò quyết định của Hồng quân Liên Xô trong việc giải phóng châu Âu khỏi ách phát xít và “đe dọa” ngăn cản các nước thành viên trong EU nếu tham dự các hoạt động kỷ niệm chiến thắng tại Nga… Dư luận cũng đặc biệt e ngại khi chứng kiến việc các đại diện ngoại giao của Nga và Belarus tại Đức bị ngăn cản khi tham gia, tổ chức các hoạt động tưởng nhớ các chiến sĩ Nga đã hy sinh tại Đức với lý do đây là những hành động “không phù hợp trong bối cảnh hiện nay”. Trong khi đó tại Ukraine liên tục diễn ra những hoạt động liên quan đến việc tôn vinh các nhân vật dính líu đến Đức quốc xã, gây tranh cãi về việc liệu chính quyền Ukraine có đang gián tiếp ủng hộ khuynh hướng phục hồi chủ nghĩa phát xít nhằm đối đầu với Nga hay không? Theo thông tin, chính quyền Ukraine đã chủ động mời các nguyên thủ châu Âu đến Kiev trong thời gian này như một động thái phản đối, gián tiếp bác bỏ vai trò của Nga trong chiến thắng phát xít.
Trong bài viết này chúng tôi sẽ tập trung đi sâu vào việc phân tích xu hướng và ý đồ của phương Tây trong việc phủ nhận vai trò to lớn mang tính quyết định của Nga trong cuộc chiến chống chủ nghĩa phát xít, cho thấy sự chia rẽ sâu sắc giữa các cường quốc và các quốc gia trong nhận thức và quan điểm lịch sử và qua đó cảnh báo về nguy cơ và hệ lụy của xu hướng phục hồi chủ nghĩa phát xít trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị hiện nay.
Lịch sử và định kiến nặng nề
“Chủ nghĩa bài Nga” không phải là một hiện tượng mới xuất hiện. Với vị trí địa chiến lược quan trọng và tiềm lực kinh tế, quân sự, khoa học luôn ở vị thế khó cạnh tranh, nước Nga trong suốt chiều dài lịch sử của một quốc gia -cường quốc đã luôn là tâm điểm của sự cạnh tranh, bài xích của nhiều nước trong đó có Mỹ và nhiều nước phương Tây .
Trong thời kỳ Chiến tranh lạnh, khi Liên Xô trở thành quốc gia đứng đầu của khối các nước xã hội chủ nghĩa, thì chính sách và tâm lý chống Liên Xô được củng cổ và phát triển thông qua sự đối đầu về ý thức hệ. Sau khi chiến tranh lạnh kết thúc, Liên Xô tan rã, Liên Bang Nga được thành lập và kế thừa một Liên Xô đã mất đi 23,8% lãnh thổ, 48,5% dân số, 41% GDP và 44,6% tiềm lực quân sự. Tuy vậy, cuộc chiến chống Nga trên nhiều mặt trận và chính sách bài Nga vẫn âm ỉ, tiếp tục duy trì và phát triển, trong khi Liên minh quân sự Bắc Đại tây Dương (NATO) do Mỹ đứng đầu từng bước mở rộng ảnh hưởng về phía Đông, ngày càng tiếp cận sát biên giới Nga!
Tổng thống đầu tiên của nước Nga, ông Boris Yeltsin đã tiến hành một số cải cách theo hướng thân phương Tây, với hy vọng dựa vào sự giúp đỡ của phương Tây để vực lại một nước Nga đã rệu rã… nhưng bất thành. Vị Tổng thống thứ hai của nước Nga Vladimir Putin lên nắm quyền vào năm 2000, với chính sách quyết đoán và thông minh, ông đã làm thay đổi hoàn toàn vị thế của nước Nga trên thế giới. Nước Nga dần lấy lại vị thế là một cường quốc có tầm ảnh hưởng lớn, cạnh tranh với Mỹ và phương Tây. Trong suốt những năm tháng đầy biến thiên đó, mặc dù quan hệ giữa Nga và Mỹ, cũng như giữa Nga và phương Tây có những giai đoạn được cải thiện và tương đối ổn định, nhưng chưa khi nào truyền thông Mỹ và phương Tây dừng chiến dịch chống Nga.
Những hành động phủ nhận hoặc cố ý làm lu mờ vai trò của Nga trong chiến thắng phát xít được tiến hành dưới nhiều hình thức và ở nhiều cấp độ, từ thô bạo đến tinh vi, theo cách thức mưa dầm thấm lâu và đặc biệt ngày càng gia tăng trong bối cảnh địa chính trị hiện nay.
Sử dụng việc chống Nga như một công cụ chính trị
Việc cố ý làm lu mờ vai trò của Nga, không đơn giản chỉ là những phản ứng mang tính chất cảm xúc mà có mục tiêu rõ ràng là phục vụ lợi ích địa chiến lược lâu dài của Mỹ và phương Tây trong cuộc cạnh tranh nhằm ngăn chặn ảnh hưởng và vai trò của Nga trên thế giới.
Nhìn lại mối quan hệ giữa Mỹ và phương Tây với Nga chúng ta có thể nhận thấy trong chính sách đối ngoại của mình, Mỹ vốn coi Nga là một đối thủ tiềm tàng và cùng với phương Tây, họ tìm mọi cách để làm Nga suy yếu và dẫn đến sụp đổ như thời Liên Bang Xô Viết. Tuy nhiên nước Nga dưới thời của Tổng thống Putin đã trỗi dậy và vươn lên mạnh mẽ bất chấp chính sách thù địch của Mỹ và phương Tây. Liên Bang Nga đang vững vàng trở thành đối trọng với Mỹ và phương Tây trên nhiều phương diện, kiên quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ và lợi ích quốc gia. Nga trở thành quốc gia đứng đầu trong nhóm các nước có nền kinh tế mới nổi (BRICS) – một tập hợp các quốc gia đủ lớn và đủ mạnh để phương Tây phải đề phòng và lo ngại về một xu thế đa cực mới có tầm ảnh hưởng không nhỏ trên toàn cầu.
Một Nước Nga lớn mạnh rõ ràng là điều không thể chấp nhận được với Mỹ và phương Tây. Do đó, bên cạnh các biện pháp cấm vận về kinh tế, thương mại, quân sự và năng lượng… họ đã ra sức thổi phồng về sự đe dọa quân sự của nước Nga với châu Âu và thế giới, mặt khác lại tìm mọi cách để làm suy yếu vai trò cũng như tính chính danh lịch sử của Nga trong cuộc chiến tranh chống Đức quốc xã để tập hợp lực lượng.
Tại một số quốc gia, chính quyền phương Tây đã dung túng và cổ vũ cho những hành động thô bạo như đập phá, dỡ bỏ các tượng đài Hồng quân, xóa bỏ mọi dấu ấn, biểu tượng liên quan đến Liên Xô, hoặc thay đổi giáo trình lịch sử trong các trường học khi nói về chiến tranh thế giới thứ hai, không công nhận và sửa đổi các ngày Nghỉ lễ kỷ niệm Chiến thắng phát xít, xây dựng những bộ phim mang tính xuyên tạc, trong đó đã chỉ trích Liên Xô và đặt Liên Xô ngang với Đức Quốc xã… và cao hơn nữa là soạn thảo và thông qua các Nghị quyết ví dụ Nghị quyết của Nghị viện châu Âu (2019).
Những hành động trên cho thấy phương Tây đã sử dụng việc bôi đen nước Nga như một “công cụ chiến lược” để làm mất lòng tin của công chúng và dư luận vào “giá trị và tinh thần Nga”, phủ nhận và hạ thấp vai trò của Nga trong lịch sử nhân loại, qua đó tái định hướng dư luận quốc tế trong các đánh giá về Nga. Mục tiêu chính của những hành động này là nhằm ngăn chặn sự phát huy sức mạnh mềm và tính chính nghĩa, vốn là những giá trị thu hút các lực lượng yêu chuộng hòa bình và thế giới đối với nước Nga.
Lịch sử đã ghi rõ, trong chiến tranh thế giới thứ hai, Hồng quân Liên Xô là lực lượng chính tiêu diệt hơn 75% quân phát xít Đức, đặc biệt tại những trân địa chủ chốt như Stalingrad, Kursk và Leningrad. Đã có rất nhiều phát biểu, hồi ký, tuyên bố của không ít các nguyên thủ phương Tây như Winston Churchill – Thủ tướng Anh, Dwight D. Eisenhower – Tổng Tư lệnh tối cao quân đội Đồng minh ở châu Âu, sau là Tổng thống Mỹ, Charles de Gaulle – Lãnh đạo Kháng chiến Pháp, sau là Tổng thống Pháp, Harold Macmillan – Bộ trưởng của Anh trong Thế chiến II, sau là Thủ tướng… đã thể hiện sự cảm phục và ngưỡng mộ đối với tinh thần chiến đấu kiên cường của Hồng quân và nhân dân Liên Xô. Những văn bản đó ngày nay vẫn còn nguyên vẹn tại chính những quốc gia này.
Trong thư chúc mừng về chiến thắng tại Stalingrad của Tổng thống Franklin D. Roosevelt gửi ông Stalin ngày 04/2/1943 đã nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của chiến thắng tại Stalingrad trong cuộc chiến chống phát xít và ca ngợi Hồng quân Liên Xô, trong đó có đoạn viết: “Với tư cách là Tổng Tư lệnh Lực lượng Vũ trang Hoa Kỳ, tôi xin chúc mừng Ngài về chiến thắng rực rỡ tại Stalingrad của các đội quân dưới quyền chỉ huy tối cao của ngài. 162 ngày chiến đấu anh hùng vì thành phố đã mãi mãi ghi dấu tên tuổi của Ngài, và kết quả quyết định mà toàn thể người dân Hoa Kỳ hôm nay đang ăn mừng, sẽ mãi là một trong những chương hào hùng nhất trong cuộc chiến của các dân tộc đoàn kết chống lại chủ nghĩa Quốc xã và những kẻ đồng lõa. Các chỉ huy và chiến sĩ của quân đội Ngài nơi tiền tuyến, cùng với những người đàn ông và phụ nữ đã hỗ trợ họ trong nhà máy và ngoài đồng ruộng không chỉ làm rạng danh vũ khí của đất nước họ, mà còn truyền cảm hứng bằng tấm gương của họ, khơi dậy quyết tâm mới trong tất cả các quốc gia Đồng minh để dốc toàn lực nhằm mang lại thất bại cuối cùng và sự đầu hàng vô điều kiện của kẻ thù chung”.
Tuy nhiên, rất đáng tiếc, một số lực lượng tại Mỹ và phương Tây đã bỏ qua sự thật hiển hiện đó và đang tìm mọi cách để bôi đen lịch sử, đặt Nga ngang hàng với kẻ xâm lược là Đức quốc xã, xóa bỏ tính chính danh của Nga trong lịch sử cũng như trong các mối quan hệ quốc tế, đặc biệt tại châu Âu và Liên hợp quốc.
Trong thời gian qua, cùng với chiến lược xuyên tạc lịch sử, gieo rắc trong công chúng về “mối đe dọa thường trực của một nước Nga hiếu chiến” các nước phương Tây đang chứng tỏ họ cố tình bỏ qua sự thật khách quan về những cam kết trước đây của phương Tây với Nga để qua đó hợp pháp hóa quá trình mở rộng liên tục của NATO về phía Đông, ngày càng áp sát biên giới Nga, đe dọa an ninh Nga. Mặt khác, NATO tăng cường sự hiện diện quân sự tại châu Âu, thúc đẩy việc chạy đua vũ trang thông qua việc sản xuất vũ khí và tăng ngân sách quốc phòng.
Cũng không khó để nhận ra rằng việc tăng cường sử dụng “công cụ bài Nga” với tần suất ngày càng cao hơn trên mọi phương diện trong thời gian gần đây chính là để hợp pháp hóa chiến lược bao vây, cô lập triệt để Nga khi Mỹ và châu Âu đã tiến hành hàng vạn lệnh trừng phạt kinh tế với các công ty của Nga, cấm vận công nghệ, đóng băng tài sản, cắt đứt Nga khỏi Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT), chấm dứt vận chuyển khí đốt từ Nga sang châu Âu. Trong lĩnh vực truyền thông họ cũng tiến hành ngăn chặn các kênh chính thống của Nga, tẩy chay và xuyên tạc văn hóa Nga, tại nhiều sự kiện văn hóa, thể thao quốc tế như Olympic, Eurovision, Liên hoan phim Cannes… nước Nga không được mời tham dự.
Tại tổ chức quốc tế lớn nhất thế giới là Liên hợp quốc, phương Tây tìm mọi cách để cô lập Nga như vận động các quốc gia thông qua (nhưng bất thành) các nghị quyết chống Nga hoặc bác bỏ đề nghị của Nga yêu cầu công nhận ngày 9 tháng Năm là ngày quốc tế chống phát xít.
Nhiều nhận xét cho rằng, Mỹ và một số cường quốc phương Tây không chỉ nhằm mục tiêu chính là bao vây cô lập Nga, mà còn hướng đến mục tiêu nữa đó là gây chia rẽ, mâu thuẫn giữa Nga và châu âu nói chung và đặc biệt giữa Nga và các nước Đông Âu. Có những bình luận cho rằng, Mỹ đang áp dụng chính sách “chia để trị” khiến châu Âu mất dần tự chủ chiến lược, ngày càng yếu hơn, lệ thuộc hơn vào Mỹ về quân sự, về năng lượng và điều này hoàn toàn phù hợp với định hướng chiến lược của Mỹ.
Bên cạnh đó, phương Tây kiên trì theo đuổi cuộc chiến tranh tâm lý một cách có hệ thống, dưới rất nhiều hình thức tinh vi, như viết lại lịch sử một cách có định hướng, xây dựng những bộ phim tầm cỡ, sử dụng mạng xã hội và các kênh truyền thông chống đối Nga đặt ở hải ngoại để gieo rắc và tạo nên hình ảnh một nước Nga “xấu xí”, “độc tài, tội phạm và xâm lược” trong lòng công chúng. Phương Tây chủ trương hướng giới trẻ trên thế giới, đặc biệt ở phương Tây cũng như ở Nga thay đổi nhận thức về nước Nga, gây nghi ngờ và làm sụt giảm lòng tự hào dân tộc của người dân, của thế hệ trẻ tại Nga, gây chia rẽ giữa các thế hệ tại Nga, qua đó gây khó khăn cho chính quyền của Tổng thống Putin trong việc huy động sức mạnh dân tộc trong các hoạt động bảo vệ lợi ích quốc gia. Có thể nói đây là những mưu đồ lâu dài và nguy hiểm để làm yếu nước Nga từ bên trong.
Nước Nga bảo vệ lịch sử bằng cả trái tim, pháp luật và văn hóa
Tổng thống Nga Vladimir Putin đã nhiều lần tuyên bố “không bao giờ cho phép ai xóa bỏ công lao của tổ tiên mình trong chiến thắng phát xít” và cả nước Nga “Có nghĩa vụ thiêng liêng bảo vệ sự thật lịch sử để truyền lại cho thế hệ sau”. Ông luôn kêu gọi người dân Nga gìn giữ và trân trọng những giá trị lịch sử, coi trọng các cựu chiến binh trong cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa phát xít.
Năm 2020 nước Nga đã thông qua “Chiến lược bảo vệ sự thật lịch sử” dựa trên các khía cạnh chính trị, pháp luật và văn hóa. Theo tinh thần đó việc việc giáo dục lịch sử một cách đúng đắn, bảo vệ mọi biểu tượng của “Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại”, đầu tư cho việc phát huy các giá trị và văn hóa Nga trên thế giới và duy trì việc tổ chức Ngày Chiến thắng 9 tháng Năm ở cấp quốc gia… tất cả đều được luật hóa.
Chính nghĩa và lẽ phải luôn chiến thắng và cần được bảo vệ, đó là nhận thức và tâm nguyện của rất nhiều học giả, trí thức, các nhà nghiên cứu và cả các chính trị gia tại nhiều quốc gia khi họ bày tỏ sự không đồng tình với trào lưu và xu hướng bài Nga, chống Nga và phủ nhận lịch sử. Trong giới học thuật đã có không ít các công trình nghiên cứu khách quan và nghiêm túc khẳng định vai trò của Liên Xô (và Nga) trong cuộc chiến chống phát xít Đức. Việc nhiều nguyên thủ quốc gia đến tham dự Lễ duyệt binh năm nay chứng tỏ sự tôn trọng và ngưỡng mộ đối với nước Nga. Thủ tướng Slovakia Robert Fico, đã bày tỏ sự không hài lòng trước những phát biểu của người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Kaja Kallas không muốn bất kỳ quốc gia ứng cử nào tham gia vào các sự kiện nhân ngày chiến thắng phát xít.
Hệ quả địa chính trị
Phản bội lại những ký ức lịch sử, không đơn giản chỉ là những cuộc tranh luận về lịch sử, mà thực chất ẩn đằng sau nó là cả một chiến lược lâu dài mà Phương Tây đang theo đuổi để biện minh cho chính sách cạnh tranh địa chính trị, tái định hình cơ cấu quyền lực có lợi cho họ và đang gây ra những hệ quả sâu rộng đối với ổn định và an ninh toàn cầu.
Sự nghi ngờ lẫn nhau về giá trị lịch sử chung sẽ làm suy yếu các định chế toàn cầu như Liên hợp quốc và các tổ chức quốc tế khác; xói mòn hệ thống chuẩn mực quốc tế gây khó khăn cho việc huy động sức mạnh quốc tế để đạt các mục tiêu chung toàn cầu về khí hậu, an ninh mạng, khủng bố…
Chính điều này đang khiến thế giới ngày càng phân cực sâu sắc và bất ổn hơn khi tất cả đều bị cuốn vào vòng xoáy của các cuộc cạnh tranh và xung đột. Quan hệ giữa Nga và phương Tây sẽ ngày càng căng thẳng hơn, quan hệ Nga – Mỹ khó có thể có sự cải thiện thực chất khi những đợt sóng ngầm bài Nga vẫn âm ỉ và ngăn chặn những bước đi mới. Mặt khác nó cũng làm phức tạp thêm mối quan hệ giữa các quốc gia Đông Âu và Liên bang Nga, tạo ra một cuộc xung đột bản sắc trong những quốc gia từng là thành viên của Liên Xô và hậu quả lâu dài đó là sự cắt đứt dần dần và hoàn toàn “liên kết mang tính chất lịch sử và tâm lý” với Nga tại các nước Đông Âu dù các quốc gia này đã từng là nạn nhân của phát xít Đức, gia tăng nguy cơ chiến tranh cục bộ và chiến tranh tâm lý.
Đáng chú ý là những hành động phủ nhận lịch sử, hạ thấp nước Nga đang được thúc đẩy mạnh mẽ hơn trong bối cảnh nhiều đảng phái cực hữu chiếm ưu thế sau kết quả của cuộc bầu cử Nghị viện châu Âu tháng 6/2024, kéo theo nó là xu thế giương cao ngọn cờ dân tộc, chống nhập cư, bài ngoại, chống cộng sản, phủ nhận Holocaust, không lên án những hành động của Đức Quốc xã ngày càng trỗi dậy mạnh mẽ, gây lo ngại sâu sắc về nguy cơ phục hồi chủ nghĩa phát xít.
Các đảng phái cực hữu lợi dụng mạng xã hội, tâm lý sợ hãi, chia rẽ để phá hoại niềm tin vào các thiết chế dân chủ và thúc đẩy chủ nghĩa dân tộc cực đoan. Ukraine là một ví dụ điển hình, sau sự kiện Maidan 2014, đó là sự nổi lên của một số nhóm dân tộc cực hữu (như Tiểu đoàn Azov), hay việc tôn vinh một số nhân vật lịch sử gây tranh cãi đã từng cộng tác với phát xít Đức đang tạo cảm giác rằng Ukraine đang “phát xít hóa”.
Nhiều nhà quan sát khi nhận định về nguy cơ phục hồi của chủ nghĩa phát xít cho rằng, trước mắt, chủ nghĩa phát xít kiểu cũ sẽ khó có khả năng phục hồi, nhưng chủ nghĩa phát xít mới nếu không được ngăn chặn và kiểm soát kịp thời thì rất có thể sẽ có điều kiện để phát triển dưới nhiều “biến tướng mới” đến từ chủ nghĩa dân túy cực hữu ở châu Âu, chủ nghĩa bài ngoại, “nền dân chủ phi tự do và chủ nghĩa toàn trị”… khi tất cả đang xuất hiện và trỗi dậy dưới nhiều hình thức thô bạo hoặc tinh vi.
80 năm đã trôi qua kể từ khi cuộc chiến tranh tàn khốc nhất trong lịch sử nhân loại đã kết thúc, nhưng những vết thương và hố sâu chia rẽ giữa các dân tộc vẫn chưa được hàn gắn, vẫn còn tác động và gây chia rẽ trong các mối quan hệ quốc tế khi tư tưởng phát xít vẫn chưa bị tiêu diệt tận gốc rễ và những phần tử tôn thờ chủ nghĩa phát xít mới xuất hiện tại một số quốc gia và đã gây ra không ít tội ác trong các chiến dịch bài ngoại và phân biệt sắc tộc.
Điều đó làm chúng ta nhớ đến câu nói bất hủ “Nhân loại, hãy cảnh giác!” trong tác phẩm “Viết dưới giá treo cổ” của Julius Fucik như một lời nhắc nhở vẫn còn nguyên giá trị về nguy cơ của chủ nghĩa phát xít đang rình rập và đe dọa toàn thể nhân loại, đe dọa hòa bình và ổn định.
Việc phủ nhận, xuyên tạc vai trò của Liên Xô trong chiến thắng phát xít Đức không chỉ là một sự xúc phạm đối với nước Nga mà còn đối với các dân tộc và các quốc gia đã tham gia vào cuộc chiến tranh vĩ đại này với những mất mát và hy sinh không gì bù đắp được.
Sự có mặt của Tổng Bí thư Tô Lâm cùng việc Việt Nam lần đầu tiên cử đội quân tham gia lễ duyệt binh tại Quảng Trường Đỏ chứng tỏ tình hữu nghị bền chặt giữa Việt Nam và Liên bang Nga cũng như đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, ghi nhớ và biết ơn những cống hiến, mất mát và hy sinh to lớn của quân đội và nhân dân Liên Xô cũng như nhiều quốc gia khác, đúng với tinh thần “Không ai bị quên lãng, không điều gì bị lãng quên” đã được khắc trang trọng trên Đài tưởng niệm liệt sĩ vô danh tại Quảng Trường Đỏ – Mạc Tư Khoa – Liên Bang Nga.■
Nguyên Mi
