Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất (1946-1954) là kiểu mẫu của một cuộc xung đột vũ trang, mà về mặt pháp lý, chưa bao giờ có thể coi là một “cuộc chiến tranh” đúng nghĩa.
Việc ký kết các thỏa ước ở Geneva đã đặt dấu chấm hết cho cuộc chiến quy mô lớn ở Đông Dương và khẳng định nền độc lập của Lào và Campuchia. Mặt khác, nó thể hiện sự công nhận của quốc tế đối với quyền lực chính trị và quân sự của Cộng sản ở Đông Dương, và trao cho quyền lực đó một cơ sở địa lý xác định.
Mặc dù chỉ phản ánh quan điểm và cách đánh giá của phía Mỹ (CIA), song những tài liệu này sẽ giúp người đọc hiểu rõ hơn về lịch sử Việt Nam thế kỷ 20, đặc biệt trên khía cạnh quan hệ giữa các nước lớn và sự can thiệp của họ vào chiến tranh Việt Nam.
Tạp chí định kỳ hàng tháng Les Temps Modernes là ấn phẩm hàng đầu chống đối kịch liệt các chính sách thực dân hóa của chính phủ Pháp tại Đông Dương. Lý do chính cho sự chỉ trích khắc nghiệt của tạp chí chống chiến tranh tại Đông Dương là sự liên hệ chặt chẽ của nó với các triết gia hiện sinh Jean Paul Sartre và Simone de Beauvoir.
Tôn giáo, đặc biệt là Công giáo, đã đóng vai trò như một công cụ quan trọng đầu tiên để Hoa Kỳ, cụ thể là CIA, sử dụng để tạo vốn chính trị cho Ngô Đình Diệm ngay sau khi Hiệp định Geneve được ký kết.
Trong bầu không khí trầm trọng của Chiến Tranh Lạnh tại Đông Á và Đông Nam Á, sự giới thiệu ông Fishel với ông Diệm đã diễn ra thông qua các nỗ lực của Komatsu Kiyoshi, một văn sĩ và thông dịch viên người Nhật, cũng là một người hoạt động chính trị độc lập.
Các nước Đông Dương dù là chủ thể chính đã không thể trở thành người quyết định số phận của mình mà chỉ là những con cờ của một trò chơi quyền lực quốc tế.
Một trong những người biện hộ ngoài chính quyền hiển hiện nhất cho sự can dự của Hoa Kỳ tại Việt Nam như một sự phòng vệ cho quốc gia và bản thân chế độ dân chủ là Francis Cardinal Spellman, tổng giám mục Công Giáo La Mã ở New York.
Quân Cờ Đen của Lưu Vĩnh Phúc là một tác nhân trong một cuộc chiến tranh rộng lớn hơn được sử sách Tây Phương gọi là Cuộc Chiến Tranh Trung-Pháp 1884-1885.
Nguồn: Henry McAleavy, “Black Flags In Vietnam: The Story of A Chinese Intervention, The Tonkin War of 1884-85”, Chapter 14, các trang 219 – 232, The MacMillan Company: New York, 1968
